بخش بزرگی از زیبایی یک ساختمان به نورپردازی آن ارتباط دارد. در واقع با ایجاد سیستم نورپردازی صحیح در خانه، می‌توان زیبایی ظاهری و ارزش ساختمان را بیشتر کرد. یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که به نورپردازی دقیق و حرفه‌ای نیاز دارد، راه پله است. نورپردازی راه پله باید با رعایت اصول فنی و زیبایی‌شناسی انجام شود.
بجز نورهای اصلی که برای راه پله ساختمان در نظر گرفته میشود، نور مخفی راه پله هم تاثیر فراوانی روی زیبایی محیط دارد. اما سوال اینجاست که روشنایی راه پله ساختمان باید به چه شیوه‌ای انجام شود؟ در ادامه قصد داریم انواع مختلف روشهای نورپردازی پله را به شما معرفی کنیم. همراه ما باشید.
سوالات متداول:
انواع روشهای نورپردازی راه پله کدامند؟
1. نورپردازی با استفاده از خود پلهها 2. نورپردازی نردههای راه پله 3. نورپردازی دیوارهای راه پله 4. نورپردازی سقف راه پله
چگونه در نورپردازی راه پله از نورهای مخفی استفاده کنیم؟
نورهای مخفی به شکل نواری یا نقطهای ساخته میشوند و به دلیل انعطاف بالایی که دارند در هر گوشه از راهپله قابل استفاده هستند.
چراغهای دو طرفه در نورپردازی راه پله چه کاربردهایی دارند؟
از چراغهای دوطرفه برای نصب روی دیوارهایی که نرده هم در آن بخش قرار دارد، استفاده میشود.
اهداف نورپردازی پله
چرا باید راه پله ساختمان را نورپردازی کنیم؟ قبل از اینکه هزینه‌ی زیادی برای خرید ادوات روشنایی راه پله کنید، اول به این سوال پاسخ دقیقی بدهید. دو هدف برای نورپردازی راه پله وجود دارد:
نورپردازی برای تامین روشنایی
مهم‌ترین دلیل نورپردازی راهپله، تامین روشنایی برای آن است. اینکه فضای راهپله کاملا روشن باشد که تمام افراد بتوانند به راحتی در طول شبانه‌روز از آن عبور کنند، موضوع بسیار مهمی‌ست. تامین روشنایی راهپله یک موضوع حیاتی برای راهپله است که به روشهای مختلفی انجام میشود و در ادامه به طور مفصل درباره آن صحبت می‌کنیم.
نورپردازی دکوراتیو
نورپردازی تزیینی یا دکوراتیو نوع دیگری از نورپردازی است که به منظور زیباتر کردن راه پله مدرن و فضای کلی ساختمان انجام میشود. این نوع نورپردازی اغلب پس از نورپردازی اصلی انجام میشود و از نورهای رنگی و نقطهای یا نواری برای زیباتر کردن راه‌پله‌ها استفاده می‌کنند.
انواع نورپردازی راه پله
به طور کلی، برای تامین روشنایی راه پله باید از یکی از روشهای زیر که توضیح داده میشود به عنوان روش اصلی استفاده کرد. البته می‌توان روش‌ها را با هم ترکیب کرد تا فضایی روشن‌تر و زیباتر به وجود آید. انواع نورپردازی راه پله عبارت است از:
نورپردازی با استفاده از خود پلهها
در این روش از خود پلهها برای نورپردازی استفاده میشود. در واقع هیچ منبع نور بیرونی به پلهها نمی‌تابد و نور اصلی توسط لامپ‌هایی که روی خود پلهها قرار داده شده تامین میشود. ممکن است از ترکیب این روش با روش نورپردازی سقفی یا نردههای راهپله هم استفاده شود. در نورپردازی با استفاده از خود راهپله چند روش مختلف وجود دارد:
- سطح رویی پله: در این روش، سطح رویی راه پله را به گونه‌ای انتخاب می‌کنند که بتوان چراغهای نورانی را در آن جای داد. در این صورت، لامپ‌ها در بخش سطح رویی راه پله قرار داده میشوند و تمام پلهها باید نورپردازی شوند. استحکام و مقاومت بالای چراغ‌ها از مهم‌ترین نکاتی‌ست که باید در این روش مد نظر قرار بگیرد.
- پیشانی پله: روش دیگر، قرار دادن چراغ‌ها در قسمت پیشانی راهپله است. نوارهای LED یا چراغهای کوچک SMD را در قسمت پیشانی راهپله نصب می‌کنند تا افراد برای حرکت در راهپله، پله‌ی بعدی را به راحتی ببینند. این روش کمتر از سایر روش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر جنبه‌ی دکوراتیو دارد.
- زیر لبه‌ی پله: یکی دیگر از روش‌هایی که برای نورپردازی راه پله خانه از آن به عنوان نورپردازی دکوراتیو استفاده میشود، قرار دادن چراغ‌ها در زیر لبه‌ی پله است. در این روش از چراغهای نقطهای یا نوارهای LED استفاده میشود و بیشتر برای راه پله پیش ساخته مارپیچ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- محل شکست پلهها: یکی دیگر از بخش‌های پله که این روزها برای نورپردازی بیشتر مورد توجه قرار گرفته، محل شکست پله‌هاست. با قرار دادن لامپ‌های نواری یا نقطهای در این بخش، جذابیت بصری پله را بیشتر می‌کنند. این نوع نورپردازی خیلی روی تامین روشنایی راهپله تاثیرگذار نیست و بیشتر جنبه‌ی دکوراتیو دارد.
نورپردازی نردههای راه پله
نردههای راهپله مخصوصا برای خانه‌هایی که دوبلکس هستند یا فضاهای که راه پله معلق و مارپیچ در آنها وجود دارد، بهترین مکان برای نورپردازی است. به دلیل تداوم و یکپارچگی نرده‌ها، به راحتی می‌توان با چراغ‌ها و رنگ‌های مختلف، روشنایی این بخش از راهپله را تامین کرد. برای نورپردازی نرده‌ها دو روش مختلف وجود دارد که عبارت است از:
- نورپردازی نواری نرده‌ها: می‌توانید در بخش بالایی یا پایینی نرده‌ها، از نوارهای نورانی استفاده کنید. نوارهای LED بهترین انتخاب برای نورپردازی نرده‌ها هستند. هم مصرف برق کمتری دارند و هم فضا را به اندازه‌ی کافی روشن می‌کنند. همچنین می‌توانید از نوارهای LED با رنگ نورهای مختلف برای این بخش از ساختمان استفاده کنید تا با دکوراسیون محیط سازگارتر باشد.
- نورپردازی نقطهای نرده‌ها: یکی دیگر از روشهای نورپردازی نرده راه پله، استفاده از نورهای نقطهای روی نرده‌هاست. در قسمت پایانی نردههای راه پله می‌توانید چراغ‌هایی را در نظر بگیرید تا به صورت نقطهای و جهت‌دار، مسیر عبور در راهپله را روشن کند.
نورپردازی دیوارهای راه پله
بجر خود پلهها و نرده‌ها، می‌توان به طور جدی روی نورپردازی دیوار راه پله هم حساب کرد. دیوارها همیشه مطمئن‌ترین بخش‌های یک ساختمان برای تامین نور هستند و سیم‌کشی و انتخاب قاب چراغ برای آنها راحت‌تر است. برای نورپردازی دیوار راه پله دو انتخاب پیش روی شما وجود دارد:
- نورپردازی با لامپ دیواری: نصب کردن لامپ‌های روی دیوار راه پله، ساده‌ترین و شاید ارزان‌ترین روش برای تامین روشنایی راه پله است. کافیست سری به فروشگاه‌های لوستر و روشنایی بزنید تا با طیف وسیعی از چراغهای دیوارکوب مواجه شوید. چراغ‌هایی که برای راهپله در نظر گرفته میشوند باید اندازه مناسبی داشته باشند تا تمام مسیر راه پله را روشن کنند.
- نورپردازی با نور مخفی: استفاده از تکنیک نور مخفی پله بیشتر جنبه‌ی تزیینی دارد اما در برخی از موارد به عنوان نور اصلی راه پله هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. می‌توانید از دیوار کنار راه پله برای نصب و جایگذاری نورهای مخفی استفاده کنید.
نورپردازی سقف راه پله
یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای نورپردازی راه پله، استفاده از چراغ‌هایی‌ست که به سقف متصل میشوند. اگرچه به دلیل اختلاف ارتفاع سقف در راه پله، این روش نور مناسبی نمی‌دهد اما کماکان به عنوان یکی از پرطرفدارترین روش‌ها برای خانه‌های دوبلکس یا ساختمان‌های اداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- استفاده از لامپ و لوستر آویز راه پله: نصب لامپ‌های آویز راه پله بیشتر برای مکان‌هایی در نظر گرفته میشود که راهپله کوچکی دارند. خانه‌های دوبلکس و ساختمان‌های اداری و بانک‌ها که راه پله‌ی آنها بسیار کوچک و کم است از طریق این لامپ‌های آویز روشن میشوند. لوستر در دکوراسیون داخلی و طراحی راه پله بیشتر جنبه‌ی تزیینی دارند و در کنار آن می‌توانند فضای راه پله را هم روشن کنند.
- استفاده از لوسترهای سقفی: برای خانه‌هایی که تعداد پله‌های آنها بسیار کم است، از لوسترهای سقفی هم برای تامین روشنایی استفاده میشود. این لوسترها به سقف خانه نصب میشوند و به دلیل فاصله‌ای که با پایین‌ترین پله دارند، نور کمتری به پله‌های پایین و نور بیشتری به پله‌های بالایی می‌دهند.
نکات مهم برای نورپردازی پله
در بخش قبل با انواع روشهای نورپردازی راه پله آشنا شدید. اما در یک نگاه کلی‌تر، قبل از انتخاب روش تامین روشنایی راه پله نکات بسیار مهمی وجود دارد که باید بدانید. در ادامه برخی از این نکات مهم را بررسی می‌کنیم.
استفاده از نور مخفی راه پله
امروزه برای تامین روشنایی راهپله در کنار نورهای اصلی که وظیفه‌ی روشن کردن پلهها را دارند، از نورهای مخفی هم استفاده میشود. در واقع نورهای مخفی نور اصلی راه پله نیستند و بیشتر جنیه‌ی تزیینی دارند. نور مخفی راه پله را می‌توان روی خود پلهها، دیوار و نرده جایگذاری کرد.
نورهای مخفی به شکل نواری یا نقطهای ساخته میشوند و به دلیل انعطاف بالایی که دارند در هر گوشه از راهپله قابل استفاده هستند. نکته بسیار مهم درباره نور مخفی راه پله، رنگ‌های مختلف آن است. در واقع شما می‌توانید با توجه به دکوراسیون محیط و رنگ دیوار و راهپله، رنگ نور مناسب برای زیباتر کردن محیط را انتخاب کنید.
استفاده از نور طبیعی
یکی از نکاتی که اغلب در هنگام انتخاب نور مناسب برای راه پله فراموش میشود، نور طبیعی محیط است. در مسیر بسیاری از راه پلهها، پنجره‌هایی قرار داده شده که نور طبیعی روز به آن وارد میشود. این موضوع در آپارتمان‌ها به وفور دیده میشود. بنابراین در انتخاب نوع نور مناسب برای روشنایی راه پله می‌توانید میزان نور طبیعی محیط را هم در نظر بگیرید.
اگرچه نورپردازی راه پله بیشتر برای شب و زمان تاریکی هوا در نظر گرفته میشود اما در طول روز هم می‌توان با استفاده از نورهای مکمل نور طبیعی، جلوه‌ای زیبا به راه پله داد.
نورپردازی خود پلهها
این موضوع که خود پلهها را هم می‌توان نورپردازی کرد در گذشته کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت. اما امروزه یکی از جذاب‌ترین روشهای تامین روشنایی راه پله، تعبیه‌ی نور در خود پله‌هاست. این کار با تمام زیبایی‌های ظاهری که دارد، ممکن است مشکلاتی را هم به همراه داشته باشد. در ادامه برخی از نکاتی که در این زمینه باید توجه کنید را متذکر می‌شویم:
- نورهایی که در راهپله مورد استفاده قرار می‌گیرند باید از نظر قاب بسیار مستحکم و مقاوم باشند
- قاب نورهای نصب شده روی پله باید به راحتی باز شوند تا بتوان لامپ‌های سوخته را تعویض کرد.
- چراغ‌ها نباید به گونه‌ای باشند که باعث لیز خورد افراد در حین حرکت در راهپله شوند.
- سیم‌کشی چراغهای پله نباید به گونه‌ای باشد که در معرض دید قرار بگیرند.
استفاده از چراغهای توکار
امروزه به جای نصب چراغ‌هایی که از دیوار بیرون بزنند، از چراغهای توکار برای تامین روشنایی راه پله استفاده می‌کنند. این کار هم از نظر ظاهری فضای جذابی به محیط می‌دهد و هم از نظر کارایی بسیار مفیدتر است و می‌توان به سادگی چراغهای سوخته را در عرض چند دقیقه تعویض کرد.
چراغهای توکار اغلب در دیوارهای راه پله جایگذاری میشوند و برای اینکار باید بخشی از دیوار خراب شود. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که اگر قصد خراب کردن دیوار خانه‌ی خود را ندارید، انتخاب چراغهای توکار برای تامین روشنایی راه پله اصلا انتخاب مناسبی نخواهد بود. شاید بهتر است چراغهای روکار را انتخاب کنید.
استفاده از لامپ‌های دو طرفه
یکی از جذاب‌ترین اتفاقاتی که در چند سال گذشته در زمینه نورپردازی ساختمان‌ها رخ داده، تولید لامپ‌های دوطرفه یا دوسویه است. این لامپ‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که روی یک سطح نصب میشوند و از دو طرف نور منتشر می‌کنند. از چراغهای دوطرفه برای نصب روی دیوارهایی که نرده هم در آن بخش قرار دارد، استفاده میشود.
با نصب چراغهای دو طرفه روی دیوار، هم نردههای سمت دیوار روشن میشوند و هم به راه پله نور تابانده میشود. توجه داشته باشید که چراغهای دوطرفه بیشتر به عنوان نورهای دکوراتیو مورد استفاده قرار می‌گیرند و جنبه‌ی تزیینی دارند. بنابراین به عنوان نور اصلی روی آنها حساب نکنید.
نورپردازی هوشمند راه پله
سیستم‌های هوشمند بیش از یک دهه است که وارد خانه‌ها شده‌اند. بهتر است قبل از انتخاب روش نورپردازی راه پله با شرکت‌هایی که در زمینه هوشمند سازی خانه فعالیت می‌کنند مشورت کنید. این شرکت‌ها راه پله‌ی خانه شما را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که میزان نور مشخصی در طول شبانه‌روز تولید کند و از دور قابل کنترل باشد.
امروزه سیستم‌های هوشمند خانه نورپردازی خانه و محیط راه پله را به گونه‌ای انجام می‌دهند که هم در مصرف انرژی صرفه‌جویی میشود و هم رنگ، شدت نور و زمان روشن ماندن چراغ‌ها را می‌توان با چند حرکت ساده کنترل کرد.
جمع بندی
نورپردازی راه پله از آن دست کارهایی‌ست که هم جنبه‌ی تزیینی دارد و هم بسیار مهم است. راه پله‌های را باید به اندازه و با تجهیزات مناسب نورپردازی کرد تا هم مصرف انرژی خیلی بالا نرود و هم روشنایی مناسب برای عبور و مرور در راه پله وجود داشته باشد. در این مقاله به طور مفصل درباره روشهای نورپردازی پله منزل صحبت کردیم. شما می‌توانید با توجه به فضایی که دارید، یکی از روش‌ها را به عنوان روش اصلی انتخاب کرده و سایر روشهای نورپردازی را برای تزیین راه پله برگزینید. نظر شما چیست؟ شما از کدام روش استفاده می‌کنید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.