تراکم جمعیت و ساخت مجتمع‌های ساختمانی به شکل فشرده باعث شده آلودگی صوتی خانه‌ها هم بیشتر حس شود. به همین دلیل از روش‌هایی برای عایق کردن دیوار، کف و سقف خانه‌ها استفاده می‌شود تا حریم خصوصی افراد حفظ شود. پنل آکوستیک که به آن دیوارپوش آکوستیک هم گفته می‌شود نمونه‌ای از این روش‌های عایق کردن خانه است.
پنل های آکوستیک در مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند. توجه داشته باشید که پنل‌های آکوستیک را هم به صورت توکار و هم به صورت روکار استفاده می‌کنند. در ادامه پس از معرفی کامل پنل‌های آکوستیک به معرفی انواع، مزایا، معایب و کاربردهای آن می‌پردازیم. همراه ما باشید.
پنل آکوستیک چیست؟
آکوستیک (Acoustic) یک واژه‌ی یونانی‌ست که امروزه به همان شکل در زبان‌های مختلف گفته می‌شود. این کلمه به معنای شنیده شدن است. پنل‌های آکوستیک به صفحاتی گفته می‌شود که وضعیت انتقال صدا از داخل یک محیط به بیرون را محدود می‌کنند. این پنل‌ها در ضخامت‌ها و جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند.
آکوستیک ساختمان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی‌ست که این روزها مطرح شده و هزینه‌های زیادی برای آن انجام می‌شود. به علت کوچک شدن ضخامت دیوارها، سقف و کف، استفاده از پنل‌های آکوستیک یا عایق صوتی دیوار بسیار ضروری است. این دیوارپوش‌ها باید علاوه بر کارایی، ظاهری جذاب داشته باشند تا به زیبایی دکوراسیون خانه لطمه وارد نکنند.
انواع پنل آکوستیک
خوشبختانه در بازار ایران مدل‌های مختلفی از عایق‌های صوتی وجود دارد. در این بخش قصد داریم انواع دیوارپوش صوتی را به شما معرفی کنیم که عبارت است از:
پنل آکوستیک نرم
پنل آکوستیک نرم نوع خاصی از دیوارپوش‌های عایق صدا هستند که بیشتر برای تزیین و کارهای زیربنایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پنل‌های آکوستیک سافت برای جلوگیری از انعکاس صدا مناسب نیستند و بیشتر جلوی انتقال صدا از یک محیط به محیط دیگر را می‌گیرند. از این نوع پنل‌ها کمتر در استودیوها و بیشتر در اتاق‌های شخصی استفاده می‌شود.
یکی دیگر از کاربردهای پنل‌های نرم این است که به عنوان صفحه‌ی زیری برای پنل‌های آکوستیک موج‌دار عمل می‌کنند و می‌توانند پایه‌ای برای آن‌ها باشند. این نوع پنل‌ها در طرح و رنگ‌های مختلفی تولید می‌شوند و تنوع رنگ آن‌ها خیلی بیشتر از سایر پنل‌های آکوستیک است.
پنل آکوستیک کرکره‌ای
محبوب‌ترین نوع از دیوارپوش‌های آکوستیک، پنل‌های کرکره‌ای هستند. این نوع پنل‌ها بیشتر در استودیوهای حرفه‌ای ضبط صدا مورد استفاده قرار می‌گیرند و علاوه بر عایق کردن دیوار، از انعکاس صدا در محیط هم جلوگیری می‌کنند. این نوع پنل‌ها اغلب از جنس فوم هستند و به همین دلیل وزن زیادی هم ندارد.
دلیل انتخاب نام کرکره برای این دیوارپوش‌ها، شکل ظاهری آن‌هاست که شبیه کرکره است. زاویه و جهت این کرکره‌ها به گونه‌ای طراحی شده که باعث شکستن امواج صوتی می‌شود و همین موضوع از انعکاس صدا جلوگیری می‌کند. پنل‌های کرکره‌ای در اندازه‌های مختلفی عرضه شده‌اند که می‌توان به عنوان دیوارپوش در بخش‌های مختلف اتاق نصب کرد.
پنل‌های شانه تخم مرغی
نوع دیگری از پنل‌های آکوستیک که بیشتر در استودیوها مورد استفاده قرار می‌گیرد، پنل‌های شانه تخم مرغی است. این نوع از جنس فوم ساخته شده‌اند اما ظاهری شبیه به شانه تخم مرغ دارند. وجود حفره‌های زیاد روی این پنل‌ها باعث می‌شود که امواج صدا بشکنند و جلوی انعکاس صدا گرفته شود.
به دلیل ضخامت پنل‌های شانه تخم مرغی، این صفحات جذب صدای بالایی دارند و مانند یک عایق صوتی دیوار عمل می‌کنند. فوم‌های شانه تخم مرغی نسبت به سایر پنل‌های آکوستیک، قیمت ارزان‌تری دارند و به همین دلیل در بسیاری از استودیوهای خانگی هم از این این پنل استفاده می‌شود. البته از دیوارپوش‌های فومی هم می‌توانید استفاده کنید اما میزان عایق بودن این پانل‌ها بیشتر است.
پنل آکوستیک فلکسی
نوع خاصی از پنل‌های آکوستیک که از جنس فوم پلی یورتان ساخته شده باشند و ظاهرشان مربع مربع باشد را پنل فلکسی می‌گویند. این نوع پنل‌ها طرفداران زیادی دارند و به دلیل شکل ظاهری جذابشان در خانه‌ها هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. پنل‌های فکسی علاوه بر جذب بالای صدا، از انعکاس آن هم جلوگیری می‌کند.
برای کسانی که می‌خواهند در طراحی دکوراسیون اتاق خواب یا اتاق پذیرایی از دیوارپوش‌هایی استفاده کنند که جلوی انتقال صدا را بگیرد، پنل‌های فلکسی یکی از بهترین گزینه‌هاست. ضخامت بالای این پنل‌ها باعث می‌شود امواج صوتی در لابه‌لای فوم‌های فلکسی محو شوند و از صدا به اتاق‌ها و خانه‌های مجاور انتقال پیدا نکند.
پنل آکوستیک هرمی
یکی دیگر از انواع دیوارپوش‌های آکوستیک، پنل‌های هرمی است. این پنل شباهت زیادی به پنل‌های شانه تخم مرغی دارد با این تفاوت که برجستگی‌هایی به شکل هرم روی آن قرار داده شده است. این برجستگی‌های هرمی باعث می‌شود انعکاس صدا در فرکانس‌های بالا و میانی کامل گرفته شود.
از جذاب‌ترین ویژگی‌های این نوع پنل باید به قابلیت استفاده از آن برای سقف خانه هم اشاره کرد. اگر قصد دارید استودیوی خانگی راه‌اندازی کنید با خرید پنل‌های آکوستیک هرمی و ترکیب آن با سایر پنل‌ها می‌توانید محیطی ایزوله به وجود آورید. قیمت این نوع پنل‌ها هم بسیار مقرون به صرفه است.
پنل‌های آکوستیک کومودو
ترکیب چوب و فوم نوع خاصی از دیوارپوش‌های آکوستیک را به وجود می‌آورد که به آن پنل کومودو می‌گویند. این پنل که ظاهری زیبا و جذاب دارد برای استودیو، دفتر کار، سالن‌های اجتماعات و آمفی تئاتر بسیار مناسب است. در ساخت پنل‌های کومودو از ترکیب چوب و فوم استفاده شده است.
بخش چوبی این نوع پنل‌ها، وظیفه‌ی پخش صدا و بخش فومی وظیفه‌ی جذب صدا را بر عهده دارد. بنابراین علاوه بر اینکه به عنوان عایق صدا برای دیوار می‌توان روی آن حساب کرد، از انعکاس صدا هم جلوگیری می‌کند. پنل‌های کومودو به دلیل استفاده از چوب و ظاهر زیبایی که دارند، اغلب گران‌تر از سایر پنل‌ها هستند.
پنل آکوستیک دیفیوزر
آخرین مدل از پنل‌های آکوستیک که در این مقاله به معرفی آن می‌پردازیم، پنل‌های دیفیوزر است. این نوع پنل‌ها بیشتر از جنس مواد سخت مانند چوب یا یونولیت ساخته می‌شوند. دیفیوزرها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که پس از برخورد امواج صدا به آن‌ها، امواج در زاویه‌های مختلفی منعکس می‌شوند که همین موضوع باعث از بین رفتن انعکاس می‌شود.
از پنل‌های دیفیوزر علاوه بر استودیوهای حرفه‌ای در اتاق خواب یا مکان‌هایی که انعکاس صدای زیادی وجود دارد هم می‌توان استفاده کرد. قیمت پنل‌های دیفیوزر به دلیل استفاده از چوب و مواد سخت در آن، نسبتا بالاست.
مزایای پنل‌های آکوستیک
چرا باید از پنل‌های آکوستیک استفاده کنیم؟ این پنل‌ها چه مزایایی دارند؟ در این بخش به بررسی مزیت‌های استفاده از پنل‌های آکوستیک می‌پردازیم. این مزیت‌ها عبارت‌اند از:
- جلوگیری از انتقال صدا: اولین و مهم‌ترین مزیت استفاده از دیوارپوش آکوستیک این است که عایق صداست. این موضوع باعث می‌شود که پس از نصب پنل‌های آکوستیک روی دیوار یا سقف خانه، انتقال صدا بین شما و همسایه‌ها به حداقل برسد. در فرایند عایق کردن دیوار اتاق، مهم‌ترین کاری که باید انجام شود، جلوگیری از انتقال صداست.
- جلوگیری از انعکاس صدا: دومین ویژگی جذاب صفحات آکوستیک این است که از انعکاس صدا در محیط جلوگیری می‌کند. همانطور که در بخش انواع پنل‌ها مشاهده کردید، برخی از پنل‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که امواج صوتی را در هم می‌شکنند و همین موضوع از انعکاس صدا جلوگیری می‌کند.
- طول عمر بالا: به نسبت دیوارپوش‌های دیگر، پنل‌های آکوستیک طول عمر بسیار زیادی دارند. در ساخت این صفحات از فوم (ابر) و چوب استفاده می‌شود که باعث افزایش طول عمر آن‌ها شده است.
- مقاوم در برابر آب و رطوبت: از دیگر ویژگی‌های پنل‌های آکوستیک مقاومت بالای آن‌ها در برابر رطوبت و آب است. اگرچه بهتر است رطوبت به این پنل‌ها تماس نداشته باشد اما تا حدود زیادی در برابر رطوبت مقاوم هستند.
- قابل انتقال و جابه‌جایی: اگر در خانه یا استودیویی به طور موقت حضور دارید، پنل‌های آکوستیک انتخاب بهتری هستند. این نوع پنل‌ها را می‌توانید به راحتی از روی دیوار یا سقف جدا کرده و به مکان دیگری انتقال بدهید. وزن کم از مهم‌ترین مزیت‌های این پنل‌ها به شمار می‌رود.
معایب استفاده از پنل‌های آکوستیک
صفحات آکوستیک که جلوی انتقال و انعکاس صدا را می‌گیرند، معایبی هم دارند که قبل از انتخاب آن‌ها به عنوان عایق صوتی دیوار باید با آن‌ها آشنا شوید. برخی از معایب این پنل‌ها عبارت است از:
- نیاز به طراحی دقیق: اگر قصد داشته باشید به شکل اصولی جلوی انعکاس صدا در اتاق را بگیرید، خرید پنل‌های آکوستیک به تنهایی کافی نیست. چیدمان و شکل قرار دادن پنل‌ها روی دیوار، سقف و کنج‌ها در موثر بودن آن‌ها بسیار مهم است. بنابراین صرفا خرید و نصب آن‌ها کافی نیست باید از افراد متخصص مشورت بگیرید.
- قابل اشتعال: پنل‌های آکوستیک اغلب از فوم، یونولیت و چوب ساخته می‌شوند که همگی مواد قابل اشتعال هستند. بنابراین برای استفاده از این نوع پنل‌ها باید حتما موارد ایمنی را رعایت کرد.
- تغییر ظاهر خانه: پنل‌هایی که به عنوان عایق صدا برای دیوار خانه مورد استفاده قرار می‌گیرد ممکن است روی دکوراسیون و ظاهر خانه تاثیر منفی بگذارد. این پنل‌ها تنوع رنگ بالایی ندارند و همین موضوع باعث می‌شود در انتخاب دکوراسیون محدود شوید.
کاربردهای پنل‌های آکوستیک
در چه مکان‌هایی می‌توان از دیوارپوش‌های آکوستیک استفاده کرد؟ همانطور که قبلا هم گفته شد، پنل‌های عایق صدا انواع گوناگونی دارند که هرکدام برای مکان و موقعیت خاصی مناسب هستند؛ اما به طور کلی از این پنل‌ها بیشتر برای مکان‌های زیر استفاده می‌شود:
- ساخت استودیوی خانگی
- تجهیز استودیوهای حرفه‌ای
- عایق کردن دیوار اتاق خواب
- عایق کردن دیوار اتاق پذیرایی
- عایق کردن سالن‌های اجتماعات و آمفی تئاتر
- عایق کردن دیوار دفتر کار
قیمت دیوارپوش آکوستیک
با چه قیمتی می‌توان دیوارپوش مناسب را خریداری کرد؟ مدل‌های مختلف دیوارپوش آکوستیک قیمت متفاوتی دارند. این موضوع علاوه بر مدل، به ابعاد، صفحه‌ی دیوارپوش و رنگ و طرح آن هم بستگی دارد. اما به طور کلی پنل‌های مدل نرم و شانه تخم مرغی ارزان‌ترین نوع دیوارپوش‌های آکوستیک هستند و پنل‌های کومودو و دیفیوزر قیمتی به مراتب بیشتر از سایرین دارند.
اگر به دنبال عدد و رقم دقیق‌تر هستید باید چند مثال بزنیم. به عنوان مثال پنل آکوستیک نرم یا همان Soft را می‌توان با قیمتی زیر 100 هزار تومان هم خریداری کرد اما پنل‌های ترکیبی دیفیوزر و فلکسی قیمتی بالای یک میلیون تومان دارند.
سخن پایانی
انتخاب بهترین عایق صوتی دیوار باید با توجه به نیاز شما انجام شود. آیا از پنل‌های آکوستیک می‌خواهید در خانه استفاده کنید یا محل کار یا استودیو؟ برای هرکدام از این مکان‌ها باید مدل خاصی از پنل را انتخاب کنید تا علاوه بر کارایی بیشتر، روی زیبایی محیط هم تاثیر مثبت بگذارد. در این مقاله به معرفی انواع پنل‌های آکوستیک، مزایا، معایب و کاربردهای آن پرداختیم. شما هم می‌توانید نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.