- در گذشته استفاده از راه پله گرد یکی از انتخاب‌های ایده‌آل برای خانه‌های بزرگ و سلطنتی به شمار می‌آمد. این نوع پله‌ها علاوه بر اینکه ظاهر جذابی به فضای داخلی می‌دهند، از استقامت بسیار زیادی برخوردارند.
سازندگان و طراحان دکوراسیون داخلی امروزه از طرح پله گرد برای خانه‌هایی با فضای کم استفاده می‌کنند. شاید در روزگاران گذشته کاربرد راه پله صرفا اتصال طبقات به یکدیگر و رفتوآمد آسان‌تر بود.
اما این روزها می‌توان وجود راه پله را یک المان دکوراتیو در نظر گرفت که طراحان دکوراسیون داخلی برای طراحی سازه‌ای منحصربه‌فرد تلاش زیادی می‌کنند. پله چرخشی یا گرد یکی از انواع راه پلههای مدرن است که طرفداران فراوانی دارد. این پله با طرح‌های زیبا و جذابی ساخته می‌شود که برخی از آن‌ها به نوعی شاهکار معماری به شمار می‌آیند. با ما همراه باشید تا در این مقاله شما را با انواع پله های گرد و نحوه اجرای آن‌ها آشنا کنیم.
منظور از پله گرد چیست؟
در راه پله‌ای با ظاهر مارپیچی طبقات توسط یک شیب مستقیم به یکدیگر متصل نمی‌شوند. بلکه سازه مورد نظر به صورت دورانی ساخته شده و حول یک محور فرضی به سمت بالا حرکت می‌کند. در واقع می‌توان گفت پله‌ی گرد که به آن پلکان اسپیرال هم گفته می‌شود، دارای ظاهری پیچشی و مارپیچ است.
این نوع راه پله به خوبی می‌تواند دو طبقه را به یکدیگر متصل کند و با توجه به کاربردش در محل مورد نظر به صورت کاملا دایره‌ای، مارپیچی یا همراه با قوس‌های نرم و زیبا طراحی می‌شود. راه پلههای گرد در گذشته بیشتر برای عمارت‌ها، کاخ‌ها و قصر ها ساخته می‌شدند و از همان زمان طرفداران زیادی داشتند. زیبایی منحصربه‌فرد این نوع پله باعث شده تا آن را با نام پلههای دکوراتیو هم معرفی کنند. امروزه با طراحی پیشرفته و مدرن پله های گرد می‌توان آن‌ها را علاوه بر کاخ‌ها و قصرها در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و ویلاها مورد استفاده قرار داد.
در ساخت پلکان گرد به چه مواردی باید توجه کرد؟
وجود راه پله در خانه‌های بزرگ و دوبلکس یکی از اجزای حذف نشدنی است و می‌تواند دکوراسیون داخلی آن فضا را چشم‌نوازتر جلوه دهد. اغلب سازندگان برای این چنین فضایی از راه پله گرد استفاده می‌کنند که جایگزین بسیار مناسبی برای پلههای صاف و معمولی محسوب می‌شود.
نکته مهم برای اینکه فضای داخلی منزل لوکس‌تر دیده شود، توجه به متریال به کار رفته در ساخت این نوع پله‌هاست. در ساخت پلکان پیچشی باید در مورد جنس ماده‌ی سازنده آن تحقیق کنید. زیرا برخی از متریال مورد استفاده مقدار زیادی لغزندگی ایجاد می‌کنند و برای پلههای مارپیچ انتخاب مناسبی نخواهند بود.
این نوع پله‌ها به واسطه طرح و مدلشان کمی خاص‌تر بوده و باید امنیت آن‌ها توسط متریال درجه یک حفظ شود. پلههای مذکور همچون انواع دیگر راه پله‌ها از متریال مختلفی ساخته می‌شوند. فلز، چوب، بتن، و… را می‌توان متریال مناسب برای پلههای چرخشی و گرد در نظر گرفت. البته مهم‌ترین نکته در انتخاب مواد سازنده پلههای مورد نظر، توجه به دکوراسیون داخلی خانه و سبک انتخابی شماست.
کاربرد راه پلههای گرد
حتما شما هم با شنیدن نام راه پله‌ای به شکل گرد یاد خانه‌های بسیار بزرگ و لوکس یا عمارت‌های قدیمی می‌افتید. این نوع راه پله‌ها از دیرباز جزء حذف نشدنی کاخ‌ها، قصرها و منازل بزرگ بودند. اما امروزه می‌توان گفت پله گرد تنها مختص ساختمان‌های مسکونی نیست.
بلکه وجود پلههای چرخشی در مراکز تجاری که ممکن است محیط آن فضای کافی برای ساخت راه پله نداشته باشد، بسیار کاربردی خواهد بود. بنابراین می‌توان پلههای مذکور را علاوه بر اتصال دهنده طبقات به یکدیگر، المان دکوراتیو در نظر گرفت که جلوه و زیبایی فضای شما را دو چندان می‌کند. به طور کلی باید گفت کاربرد پله مارپیچی به صورت زیر است:
- طراحی رستوران‌ها
- نمایشگاه‌ها
- بوتیک‌ها
- پارکینگ‌ها
- انبارها
- فست فودها
- خانه‌های دوبلکس ویلایی لوکس
- مغازه‌ها
اندازه استاندارد برای ساخت پلکان گرد
شاید تصور شما از راه پله مارپیچی، اشغال فضای بیشتر و کوچک‌تر به نظر رسیدن خانه باشد. جالب است بدانید که پله گرد نسبت به سایر پلههای معمولی فضای کمتری را اشغال می‌کند. برای رسیدن به یک اندازه استاندارد و فضایی با نسبت درست باید ضخامت سقف و نوع راه پله را در نظر گرفت.
مهم‌ترین نکته در ساخت راه پله‌ای با ظاهر گرد و چرخشی عدم سرگیر بودن و جلوگیری از سر ترس بودن آن است. به این منظور که با رفتوآمد بر روی این نوع راه پله حتی برای افراد قد بلند استرس و اضطراب برخورد سر با سقف ایجاد نشود. در این صورت می‌توانید با یک سازه اصولی سروکار داشته باشید که جلوه و زیبایی فضای داخلی منزل شما را دو چندان می‌کند.
به عنوان مثال می‌توانید راه پله‌ای با محور مرکزی را برای یک محیط 2*2 طراحی کنید. پلکان گرد در ساختمان‌های بزرگ و چند طبقه کاربرد زیادی دارد. بهترین اندازه برای ساخت این نوع پله‌ها قطر استاندارد 110 سانتی‌متر است که در صورت نیاز راه پله مارپیچی را می‌توان به 300 سانتی‌متر یا 3 متر افزایش داد.
اغلب پله های گرد دارای تعدادی پلکان صاف هستند و بقیه آن‌ها با تغییر شکل به صورت مدور ایجاد می‌شوند. اندازه استاندارد برای کف این نوع پله‌ها 10 سانتی‌متر است و عرض آن‌ها اغلب با اندازه 27 الی 30 سانتی‌متر طراحی خواهد شد.
بررسی ویژگی پلههای چرخشی
مهم‌ترین ویژگی پله‌ای با طرح و ظاهر گرد را باید فضای مورد نیاز بسیار کم در نظر گرفت. این خصوصیت باعث می‌شود تا ستون‌های اصلی راه پله به همراه پلکان با طراحی دایره‌ای شکل و فشرده انجام شود.
طراحی پله گرد به نحوی است که یک ستون مرکزی از جنس فلزات بسیار مستحکم همچون فولاد از میان پله‌ها عبور می‌کند. شاسی و اسکلت پلههای مذکور از استیل و لوله‌های آهنی بسیار ضخیم ساخته می‌شود و در کف پلههای آن ورق‌های فولادی محکم به همراه چندین لایه شیشه لمینت کار می‌گذارند. بنابراین دومین ویژگی اثرگذار پلههای مذکور را می‌توان مقاومت و استحکام بسیار زیاد آن دانست.
پلههای چرخشی با متریال مختلف ساخته می‌شوند. هر کدام از این مصالح به دلیل داشتن ستون مرکزی مقاوم از استحکام بالایی برخوردارند. به همین دلیل از سومین ویژگی راه پله‌ای با طرح و شکل دایره‌ای باید به تنوع متریال به کار رفته در ساختار آن اشاره کرد. به طور کلی می‌توان ویژگی و خصوصیت اصلی پله مدل گرد را به صورت زیر شرح داد:
- اشغال فضای بسیار کمی در ساختمان
- تردد آسان بین طبقات مختلف
- طراحی مدرن و کلاسیک راه پله با طرح‌های متنوع
- بهره‌مندی از متریال مختلف برای طراحی و ساخت
- مقاومت و ایمنی بسیار بالا با وجود استفاده مداوم
انواع پله گرد از لحاظ ساختاری
پلههای مارپیچی و گرد را می‌توان به اشکال مختلفی طراحی کرد. هر یک از این طرح‌ها برای موقعیت مشخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند و ویژگی خاص خودشان را دارند. در زیر با انواع راه پله به صورت گرد از لحاظ ساختاری آشنا می‌شوید:
پله زیر محور گرد
پلههای زیر محور گرد یکی از انواع پله چرخشی محسوب می‌شوند که زیبایی خیره‌کننده‌ای دارند. این پله‌ها با قیمت مناسب و مقرون به‌صرفه امروزه در ساخت‌وساز به وفور استفاده می‌شوند. برای ساختمان‌های بزرگ و محیط بیرونی آن‌ها می‌توان از پلکان گرد زیر محور استفاده کرد.
پلههای مذکور دارای شعاع داخلی 85 سانتی‌متر هستند که تحت هیچ شرایطی نباید این اندازه کمتر شود. به همین دلیل توصیه می‌شود اگر برای ساختمانی به راه پله مرکب با اتصال چندگانه نیاز دارید حتما به سراغ پله زیر محور چرخشی بروید.
پله دو محور ورق گرد
این نوع پله‌ها همچون یک المان دکوراتیو می‌توانند جذابیت را در دکوراسیون داخلی منزل شما افزایش دهند. بنابراین می‌توان گفت راه پله دو محور ورق گرد بهترین گزینه برای طراحی پله در منزل است. شعاع بالای این پله‌ها باعث ظرافت و امنیت قابل قبولی می‌شود که می‌توان به راحتی از این ویژگی برای به کار بردن آن در دکوراسیون داخلی استفاده کرد. نکته مهم در خصوص پله مذکور رعایت شعاع است که پایین‌تر از عدد 55 برای آن مناسب نیست.
پله دو محور باکس گرد
پله گرد با ساختار دو محور باکس، دارای شعاع بسیار زیادی است. بنابراین باید این نوع راه پله را در فضای بزرگ همچون ساختمان‌های اداری، هتل‌های لوکس و مدرن، مراکز تجاری (پاساژها، فروشگاه‌ها و مراکز خرید) یا ساختمان‌های مسکونی وسیع ساخت. ساخت پله دو محور باکس گرد در این فضاها به دلیل وسعت آن کار راحتی خواهد بود. یادتان باشد شعاع در نظر گرفته برای پلههای مذکور نباید از عدد 55 پایین‌تر بیاید.
پله محور مرکزی گرد
اگر برای دکوراسیون داخلی منزل خود به دنبال یک پله کاربردی اما ظریف و منحصربه‌فرد می‌گردید، پیشنهاد ما به شما پله مارپیچی با ساختار محور مرکزی است. این نوع پله به دلیل شعاع بسیار کمی که دارد برای فضاهای کوچک انتخاب ایده‌آلی خواهد بود.
به عنوان مثال می‌توانید برای رفتن به طبقه دوم و رسیدن به اتاق خواب‌ها یا رفتن به قسمت شاه‌نشین ویلا از راه پله محور مرکزی گرد استفاده کنید. یکی دیگر از کاربردهای پله مذکور ساختمان‌های تجاری هستند. البته بهترین فضا برای استفاده این نوع راه پله در ساختمان تجاری مسیر رفتوآمد به بالکن مغازه‌ها خواهد بود. بهترین شعاع در نظر گرفته شده برای پلکان گرد محور مرکزی عدد 75 است که کمتر از آن مشکل‌ساز می‌شود.
پله محور مرکزی برش خورده گرد
پله پیچ محور مرکزی برش خورده یکی از بهترین انواع پلههای گرد برای مراکز تجاری به شمار می‌آید. شعاع این مدل راه پله بسیار کم است و نباید از 95 سانتی‌متر پایین‌تر باشد. بنابراین اگر می‌خواهید برای مغازه، فروشگاه، پاساژ یا مرکز خرید خود یک راه پله به صورت گرد انتخاب کنید، حتما به طرح پله گرد با محور مرکزی برش خورده فکر کنید.
پله تک محور کنسولی گرد
یکی دیگر از انواع پله های چرخشی جذاب و منحصربه‌فرد برای مراکز تجاری، پله تک محور کنسولی گرد است. این پله می‌تواند جایگزین مناسبی برای مدل محور مرکزی برش خورده و محور مرکزی ساده باشد. با این تفاوت که شعاع محور مرکزی آن 70 سانتی‌متر در نظر گرفته شده و کمتر از آن مشکل‌ساز خواهد بود. همچنین عرض این مدل از راه پله‌ها را نباید کمتر از 90 سانتی‌متر طراحی کرد.
پله تیرآهنی گرد
راه پله تیرآهنی گرد یکی از انواع پلههای غیر دکوراتیو چرخشی به شمار می‌آید. در واقع ظاهر این نوع پله همان طور که از نامش پیداست هیچ عنصر زیبایی‌بخشی ندارد. به همین دلیل به آن پله طاق ضربی یا بنایی می‌گویند. بنابراین در صورتی که سازندگان ساختمان، راه پله‌ای غیر دکوراتیو برای بنای خود در نظر گرفته باشند، می‌توانند از پله پیچ تیرآهنی استفاده کنند. شعاع مناسب برای این نوع پله عدد 55 است و کمتر از آن مشکل‌ساز خواهد بود.
پله مارپیچی گرد
یکی از معروف‌ترین انواع پلههای گرد، مدل مارپیچی است که به صورت محور مرکزی ساده ساخته می‌شود. این نوع راه پله به دلیل شکل طراحی و ساختارش به پلههای فرار هم شهرت دارد. این نوع راه پله‌ها اغلب برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری در پشت ساختمان اصلی به عنوان پله فرار ساخته می‌شوند. شعاع در نظر گرفته شده برای پلههای مذکور بسیار کم است و از امنیت بالایی برخوردارند.
انواع پله گرد از لحاظ جنس مواد سازنده
پلههای زیبا و جذاب گرد را همچون انواع دیگر راه پله‌ها می‌توان از جنس متریال مختلفی ساخت. برخی از پلههای چرخشی به صورت ترکیبی با پلههای صاف و مستقیم ساخته می‌شوند و در طراحی آن‌ها از متریالی مختلفی همچون بتن، فلز، چوب، سنگ و… استفاده خواهد شد. در زیر شما را با پرکاربردترین متریال برای ساخت راه پله مارپیچی آشنا می‌کنیم:
پله چوبی گرد
چوب یکی از پرطرفدارترین متریال برای ساخت راه پله به شمار می‌آید. حس زنده بودن و گرمی فوق‌العاده چوب باعث می‌شود تا پلههای چوبی گرد در دکوراسیون داخلی به شاهکاری در معماری تبدیل شوند. از طرفی وجود یک راه پله‌ای به شکل گردون و از جنس چوب می‌تواند در دکوراسیون داخلی منزل بسیار کاربردی عمل کند. اغلب برای ساخت پله گردون از لمینت استفاده می‌کنند. این نوع چوب با فشردگی بسیار بالا در برابر نفوذ انواع حشرات، پوسیدگی و رطوبت مقاومت زیادی خواهد داشت.
پله فلزی گرد
پلههای گردون فلزی در دسته مقاوم‌ترین راه پله برای فضای بیرونی و داخلی ساختمان قرار دارند. این نوع پله‌ها را می‌توان با حکاکی منحصربه‌فرد بر روی فلز سفارش داد. از ویژگی مثبت راه پله فلزی به شکل مارپیچ باید به قابلیت سفارش آن در انواع طرح و شکل اشاره کرد. در واقع شما می‌توانید بر اساس سلیقه شخصی خودتان و متناسب با فضای داخلی ساختمان به طراحی پلکان گرد فلزی بپردازید. از دیگر کاربردهای پله فلزی گرد باید به استفاده از این طرح برای انبارها و زیر زمین اشاره کرد.
پله شیشهای گرد
یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای طراحی انواع مدل پله گرد می‌توان به ساخت آن از جنس شیشه اشاره کرد. این نوع پله های مارپیچی با شفافیت و زیبایی ظاهری برای فضای داخلی ساختمان گزینه بسیار مناسبی خواهند بود. همچنین می‌توان به راحتی از پلههای شیشهای گرد برای فضای بیرونی ساختمان استفاده کرد. نکته مهم در طرح پله گرد به کار بردن شیشه‌های نشکن با ایمنی و مقاومت بسیار بالا است.
پله سنگی گرد
پلههای سنگی گرد اغلب از جنس سنگ مرمر، گرانیت یا انواع دیگر سنگ‌های زیبا ساخته می‌شوند. مقاومت بالای این متریال باعث شده تا احتمال فرسایش، خراش، جذب رطوبت و شکستگی در پلههای مارپیچ نسبت به سایر راه پله‌ها کمتر باشد. به همین دلیل توصیه می‌شود برای فضای بیرونی ساختمان و اماکن پر رفتوآمد از راه پله‌ی منحنی سنگی استفاده کنید. عمر بالای پلههای مذکور آن را به یک راه پله مقرون به‌صرفه تبدیل کرده است.
پله بتنی گرد
این نوع پله‌ها از گذشته مورد استقبال فراوانی قرار می‌گرفتند و اغلب در ساختمان‌های چند طبقه از آن‌ها استفاده می‌شد. امروزه با پیشرفت صنعت ساخت‌وساز راه پلههای مارپیچی و گرد طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند که پله بتنی گرد یکی از کاربردی‌ترین انواع آن‌ها به شمار می‌آید.
البته باید گفت متریالی همچون بتن به دلیل نداشتن ظرافت و زیبایی ظاهری برای ساخت راه پله درونی سختمان مناسب نیست. اما طرح پله گرد بتنی برای فضای بیرونی ساختمان و مراکز تجاری کاربرد بسیار زیادی دارد. طراحان و سازندگان می‌توانند با کمی خلاقیت زیباترین و خلاقانه‌ترین پلههای مدرن مارپیچ از جنس بتن را طراحی کنند. مقاومت و استحکام بسیار بالای بتن باعث می‌شود تا از این متریال برای ساخت راه پله‌ای پیچی برای مراکز پر تردد استفاده کنند.
انواع پله گرد از لحاظ طراحی و مکان استفاده
جذابیت بصری که پله مارپیچ به دکوراسیون داخلی و فضای بیرونی ساختمان اضافه می‌کند را نمی‌توان نادیده گرفت. برای اثربخشی بیشتر این سازه باید طرح انتخابی شما برای راه پله پیچشی متناسب با فضای مورد نظرتان ساخته شود. در زیر بهترین طراحی پله گرد را در موقعیت‌های مختلف بررسی می‌کنیم:
پله طرح گرد با راه پله مستقیم
این نوع پلههای گردون به دلیل طرح ساده خود طرفداران زیادی دارند. به همین دلیل باید پلکان گرد با راه پله مستقیم را از رایج‌ترین سازه‌های پله‌دار در نظر گرفت. همچنین قیمت مناسب پلههای مذکور آن را به یک راه پله همیشگی در اماکن عمومی همچون فروشگاه‌ها تبدیل می‌کند. این نوع راه پله به راحتی متصل خواهد شد و برای زیبایی بخشیدن به آن از طرح‌های مدرن و منحصربه‌فرد نرده استیل، فلزی و… استفاده می‌شود.
پله طرح L گرد
پلههای گرد طرح L یکی دیگر از راه پلههای بسیار زیبا و جذاب هستند که می‌توان آن‌ها را به صورت چرخشی ساخت. این نوع پله‌ها در مرکز به بخش دیگری از پله متصل شده و از مزایای آن باید به اشغال فضای بسیار کم اشاره کرد.
با وجود طرح پیچشی در راه پله مذکور، عبور و مرور از آن بسیار راحت است، اما باید بدانید که طرح L مانند در راه پلههای گرد باعث می‌شود تا این سازه در دسته پلههای گران قیمت قرار بگیرد. نکته مهم در خصوص پله‌ای گرد با طرح L وجود نرده است که وجود آن برای حفاظت و امنیت بیشتر ضروری خواهد بود.
پله طرح U گرد
وجود دو بخش جداگانه که همچون شکل U در مقابل (جهت مخالف) یکدیگر قرار می‌گیرند، باعث ایجاد پله طرح U گرد می‌شود. کاربرد این نوع پله زیبا و جذاب بیشتر در دکوراسیون پذیرایی یا اتاق خواب خواهد بود. این نوع پله‌ها با وجود اشغال فضای کمتر اما به هنگام جابه‌جایی وسایل بزرگ همچون میز تحریر، تخت‌خواب و… کارایی زیادی نخواهند داشت.
پله مدور گرد
این نوع راه پلههای بسیار زیبا کاملا به صورت دایره‌ای ساخته می‌شوند و به پله گردون شهرت دارند. در گذشته برای قصرها و خانه‌های بسیار لوکس از پلههای گردون استفاده می‌شد. امروزه این نوع پله‌ها برای خانه‌های لوکس ایرانی با متراژ بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
شاید رفتوآمد بر روی پلکان گرد و دایره‌ای کمی دشوار باشد، اما افراد زیادی معتقدند حرکت بر روی آن باعث ایجاد آرامش خاصی می‌شود. منحنی و معماری به کار رفته در پله مدور گرد بسیار تماشایی است و باید آن را به نوعی شاهکار معماری دانست. از طرفی طراحی و ساخت این راه پله به فضای بسیار زیادی نیاز دارد و مستلزم هزینه‌های فراوانی خواهد بود.
پله منحنی گرد
اگر به دنبال یک راه پله سازگار با سبک‌های مختلف دکوراسیون هستید، پیشنهاد ما به شما انتخاب پله منحنی گرد است. این نوع راه پله برای داخل ساختمان و نزدیک به درب ورودی ساخته می‌شود. طرح به کار رفته در پله منحنی گرد جلوه بسیار زیبا و جذابی به فضای اطراف می‌بخشد، اما در عین حال یکی از گران‌ترین راه پلههای موجود خواهد بود.
پله نردبانی گرد
همان طور که از نام این نوع راه پله مشخص است، شما با پله‌ای مشابه به نردبان روبه‌رو هستید. بنابراین نمی‌توان پلههای نردبانی گرد را برای فضای درونی ساختمان همچون اتاق پذیرایی انتخاب کرد.
طرح پله گرد در این نوع سازه به نوعی است که فاصله زیادی برای کف پله‌ها در نظر گرفته می‌شود. به همین دلیل شما با پله‌هایی مواجه خواهید بود که بسیار بلند هستند و بالا رفتن از آن‌ها کمی دشوارتر از انواع دیگر است. بنابراین باید پله نردبانی گرد را برای موقعیت‌هایی همچون شلف و قفسه کتاب‌ها و دسترسی به بالای آن‌ها استفاده کرد.
پله طرح گرد بلند و مستقیم
این نوع راه پلههای گرد برای خانه‌هایی با سقف بلند و ارتفاع بسیار زیاد مناسب هستند. در واقع با طراحی پلههای بلند و مستقیم گرد، فضایی خالی برای زیر آن در نظر گرفته می‌شود که می‌توانید به راحتی از آن استفاده‌های مفید و کاربردی داشته باشید.
افراد زیادی از فضای خالی زیر پله بلند و مستقیم گرد برای طراحی آشپزخانه‌ای دنج، فضای استراحت، محیطی برای کار یا اتاق بازی کودکان استفاده می‌کنند. در این صورت فضای داخلی منزل شما جلوه زیبا و جذاب‌تری پیدا خواهد کرد.
آشنایی با مزایا و معایب پلکان دایره‌ای
اگر به تصاویر و نقاشی‌های موجود از قرون وسطی نگاه کنید، خواهید دید اکثر کلیساها، قلعه‌ها و ساختمان‌های بزرگ دارای پله های گرد و مارپیچی بوده‌اند. این نوع پله برای محیط بزرگ ایده‌آل خواهد بود و حتی می‌توان به راحتی در محیطی با محدودیت فضا از آن استفاده کرد.
اما جالب است بدانید در کنار ویژگی‌های مثبت این طرح از راه پله برخی معتقدند پلههای پیچ‌دار معایب پررنگی دارند. وجود مخالفان و موافقان این سازه زیبا و جذاب ما را برآن داشت تا در زیر به بررسی مزایا و معایب پله چرخشی بپردازیم:
مزایا
- پلههای حلزونی (گرد و پیچشی) به دلیل ایجاد سایه‌های کمتر باعث جلوه روشن‌تری از فضای داخلی منزل شما می‌شوند. در واقع با اشغال فضای کمتر و انعکاس نور بیشتر خورشید، فضای داخلی منزل وسیع‌تر دیده خواهد شد.
- یکی از کاربردهای مهم پلههای گرد طراحی آن به صورت پله فرار است. بنابراین می‌توان مهم‌ترین مزیت این نوع پله‌ها را جلوگیری از خطراتی همچون آتش‌سوزی و آسیب‌هایی ناشی از زلزله دانست. پله‌ی گرد با وجود زیبایی و جذابیت، یک المان اصلی برای برقراری امنیت و عنصر اصلی جهت حفظ ایمنی بیشتر در اداره‌جات، مراکز تجاری، ساختمان‌های مسکونی و تجاری خواهد بود.
- در اغلب موارد به دلیل طرح خاص و مدل منحصربه‌فرد این نوع راه پله از با کیفیت‌ترین متریال جهت ساخت کفپوش و نرده پله استفاده می‌شود. به همین دلیل می‌توان راه پله‌ای چرخشی را در کوچک‌ترین فضاها مورد استفاده قرار داد و به راحتی از آن قسمت رفتوآمد کرد.
- برخی از ساختمان‌ها که دارای طبقات فوقانی (اشکوب) هستند، دسترسی را به سایر طبقه‌ها با مشکل روبه‌رو می‌کنند. به همین دلیل باید از راه پله‌ای پیچی کمک گرفت تا بتوان به آسانی وارد طبقات دیگر شد.
- در طراحی برخی از ساختمان‌های مسکونی یا تجاری فضاهایی همچون گلخانه خانگی، اتاق بازی، استخر، زیر زمین و… وجود دارد که برای دسترسی به آن‌ها باید از راه پله استفاده کرد. اما ممکن است ساخت یک راه پله معمولی فضای بسیار زیادی از متراژ مورد نظر شما را مصرف کند. بنابراین می‌توانید با طراحی پله گرد، فضای کمی را در اختیار بگیرید و بسیار راحت به قسمت خاصی که مد نظرتان است، رفتوآمد داشته باشید.
- پلههای گردون به دلیل طرح‌های منحنی و موزونی که در ساختار خود دارند، می‌توانند یک عامل زیبایی‌بخش و عنصر دکوراتیو مهمی در فضای داخلی یا نمای بیرونی ساختمان به شمار آیند.
معایب
- وجود قوس و منحنی در ساختار پله چرخشی مسیر رفتوآمد را طولانی‌تر می‌کند. به همین دلیل ممکن است افراد برای گذشتن از پله‌ها در زمان کوتاه‌تر، فاصله چندین پله را یک‌جا طی کنند و این کار خطرات خاص خودش را خواهد داشت.
- افراد زیادی معتقدند پلههای مذکور به دلیل رعایت تئوری اشغال فضای کمتر، یک فضای مربعی یا دایره شکل بلااستفاده ایجاد می‌کنند. هر چند که اغلب از این فضا برای برقراری ایمنی بیشتر استفاده خواهد شد، اما وجود آن باعث بروز مخالفت‌هایی شده است.
- در ساختار پله گرد برای عرض پله‌ها اندازه کمی در نظر گرفته می‌شود. این امر از گذشته صورت می‌گرفت و دلیل آن عدم ورود سربازان دشمن به همراه اسلحه درون قلعه‌ها بود. امروزه تغییری در ساختار راه پله های گرد صورت نگرفته، به همین دلیل جابه‌جایی وسایل منزل همچون مبلمان، میز کار و… توسط پلههای گردون کمی دشوار به نظر می‌رسد.
- بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد ساختمان‌های مسکونی و اداری که دارای راه پله مارپیچی هستند، نسبت به سایر پله‌ها دیرتر به فروش خواهند رسید.
- پله پیچ نسبت به سایر راه پله‌ها دارای شیب تند تر است. به همین دلیل استفاده از آن در خانه‌هایی که کودک خردسال دارند یا افراد مسن در آن زندگی می‌کنند، توصیه نمی‌شود. رفتوآمد برای این گروه‌های سنی بر روی پلههای گردون کمی دشوار بوده و ممکن است تعادل آن‌ها را برهم بزند.
مراحل اجرای پله گرد
اندازی‌گیری مکانی که قرار است در آن پله‌ای با طرح و ظاهر گرد ساخته شود، اولین قدم از مراحل اجرای پله چرخشی به شمار می‌آید. برای رسیدن به یک اندازه درست باید ابتدا قطر دایره‌ای شکل پله‌ها توسط مقیاس ارتفاع کف زمین تا سقف راه پله و ابعاد آن فضا مشخص شود.
در این صورت می‌توانید طرح پله گرد خود را به درستی سفارش دهید. برای اجرایی کردن این نوع راه پله به حداقل فضایی با اندازه 150 در 150 سانتی‌متر نیاز دارید. فاصله در نظر گرفته شده برای هر گام پله بین 18 الی 23 سانتی‌متر خواهد بود. این اندازه‌ها مقیاس استانداردی هستند که طراحی پله‌ی گرد بر اساس آن می‌تواند باعث اجرای درست و اصولی راه پله مدور شما شود.
پس از اینکه اندازه‌گیری‌ها انجام شد می‌توانید طرح مورد نظرتان را از راه پله حلزونی (گرد) انتخاب کنید. این نوع راه پله طرح، شکل و مدل‌های متنوعی دارد که باید بر اساس محل قرارگیری (ساختمان مسکونی یا تجاری) انتخاب شود. ساخت و تولید اجزای مختلف راه پله مارپیچی همچون ستون اصلی، شاسی‌ها، کف پلههای مثلثی و پاگردها درون کارگاه توسط مهندسین و تکنسین‌های ماهر انجام خواهد شد.
پس از اتمام ساخت، همه اجزای راه پله پیچ به محل نصب فرستاده می‌شوند تا مراحل اجرا و مونتاژ آن در همان محل در نظر گرفته شده صورت بگیرد. میزان زمانی که برای ساخت و تولید پلههای مذکور صرف می‌شود به ابعاد و مدل انتخابی شما بستگی خواهد داشت.
هزینه ساخت پلکان مارپیچی
برای برآورد هزینه پلههای چرخشی باید ابتدا مدل این نوع پله‌ها و متریال به کار رفته برای ساخت آن مشخص شود. زیرا برخی از طرح‌های پله پیچ به دلیل پیچیدگی و کیفیت متریال در دسته گرانقیمت‌ترین طراحی برای راه پله قرار دارند. سپس می‌توانید با در نظر گرفتن پاگرد و هر عدد کف پله به هزینه مورد نیاز دست پیدا کنید.
بدین شکل که باید تعداد هر عدد پله و پاگرد آن را در قیمت واحدی که برایش در نظر گرفته‌اند، ضرب کنید. در این صورت قیمت نهایی ساخت و تولید پله های گرد محاسبه خواهد شد.
سخن پایانی
طراحی راه پله گرد در گذشته فقط برای عمارت‌ها، خانه‌های بسیار بزرگ لوکس و کاخ‌ها انجام می‌شد. اما امروزه این طراحی مدرن و منحصربه‌فرد راه پله دیگر مختص ساختمان‌های مسکونی نیست. بلکه می‌توان از کارایی و جذابیت آن در مراکز تجاری، اداره‌جات و مراکز خرید استفاده کرد.
ما در این مقاله به طور مفصل شما را با انواع پله چرخشی آشنا کردیم و به بررسی ویژگی هر یک پرداختیم. به نظر شما پله مارپیچی بیشتر برای ساختمان‌های مسکونی مناسب است یا مراکز تجاری؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.