اگر فضای کافی برای داشتن یک باغچه ندارید، نگران نباشید. تمام چیزی که برای کاشتن این میوه ی تابستانی نیاز دارید، یک مکان آفتابی و یک گلدان بزرگ است. گوجه فرنگی یکی از مفید ترین گیاهان آپارتمانی خوراکی است و وقتی که خودتان آن را پرورش داده باشید، طعم و مزه اش بسیار بهتر از وقتی است که از میوه فروشی تهیه می کنید. علاوه بر آن، انواع مختلفی وجود دارد که می توانید از میان آن ها انتخاب کنید.
اگر فضای حیاط خانه تان محدود است، نگران نباشید. تنها با داشتن یک گلدان بزرگ و یک نقطه آفتابی در پاسیو یا بالکن خانه، می توانید صاحب گوجه فرنگی های خوشمزه خانگی شوید.
گوجه فرنگی را در بهار بکارید، مدت کوتاهی بعد از آن شما در حال چشیدن مزه دست رنج خودتان هستید.
یک نقطه آفتابی انتخاب کنید.
اگر به گیاه گوجه فرنگی، حداقل ۶ ساعت و در ایده آل ترین حالت ۸ ساعت در روز آفتاب مستقیم برسد، محصول سالم تر و بیشتری حاصل می شود. این نکته هم برای کاشتن گوجه فرنگی در گلدان و هم روی زمین صادق است.
برای این که در تشخیص میزان آفتاب گیر بودن یک نقطه در باغچه یا پاسیو دچار اشتباه نشوید، بهتر است هنگام صبح، ظهر و بعد از ظهر بیرون از خانه بروید و بررسی کنید که کدام نقطه بیشترین مقدار نور آفتاب را دریافت می کند. فراموش نکنید که اولویت با نقطه ای است که ۶ تا ۸ ساعت زیر نور مستقیم آفتاب قرار داشته باشد.
اگرچه در تابستان روز ها طولانی تر است، اما مسیری که خورشید در آن حرکت می کند، تغییر می کند و به طبع الگوی تابش نور و سایه را در حیاط شما نیز تغییر می دهد. اگر گیاه گوجه فرنگی نزدیک دیوار یا نرده حیاط قرار دارد، بهتر است با تغییر فصل گلدان ها را به نقطه ای که بیشترین میزان تابش را دارد، انتقال دهید.
یک گلدان بزرگ انتخاب کنید.
به طور کلی می توان گفت بزرگترین گلدانی را که می توانید، تهیه کنید. شاخه و برگ های گیاه گوجه فرنگی انبوه و بزرگ است و این گیاه به خاک کافی برای رشد کردن نیاز دارد. علاوه بر آن، ظرف‌های بزرگتر با منافذ و ذخایر بیشتر در خاک، به شما در آبیاری فضای سبز گیاهان نیز کمک می‌کنند.
ظرفی که انتخاب می کنید باید بتواند خاکی حداقل به عمق ۴۵ سانتی متر و در حالت ایده آل بیشتر از ۶۰ سانتی متر خاک را در خود جای دهد. ظرف های مستطیلی فلزی گالوانیزه و یا بشکه ها، برای کاشت گوجه فرنگی مناسب هستند. اگر ظرف دیگری انتخاب می کنید، مطمئن شوید زیر آن سوراخ هایی برای خروج آب وجود داشته باشد. اگر نیاز بود، خودتان زیر ظرف سوراخ ایجاد کنید.
نکته: اگر از ظرف های فلزی به جای گلدان استفاده می کنید، از قرار دادن آن ها در جاهای بسیار گرم یا روی زمین آسفالت خودداری کنید. این گرما می تواند موجب سوختن و از بین رفتن ریشه گیاه شود.
اگر به سراغ گونه های ترکیبی گوجه فرنگی بروید که رشد محدود دارند، می توانید از یک گلدان کوچک تر استفاده کنید؛ چون رشد این گوجه ها بعد از اندازه مشخصی، متوقف می شود. گیاه این نوع گوجه فرنگی، کوچکتر و انبوه تر است، پرورش آن آسان تر است و برای رشد به خاک کمتری نیاز دارد.
بیشتر گوجه فرنگی ها، رشد محدود ندارند و تا ارتفاع حدود ۱۸۰سانتی متر یا بیشتر رشد می کنند. برای پرورش این نوع گوجه فرنگی ها، باید بزرگترین ظرفی که می‌توانید، پیدا کنید. اگر قصد دارید چندین گلدان گوجه فرنگی بکارید، بین گلدان ها چند سانت فاصله برای گردش و تهویه هوا قرار دهید.
اگر قصد دارید از طریق کاشت دانه، گوجه فرنگی پرورش دهید، اول دانه ها را در سینی بذر بکارید. بعد از جوانه زدن، جوانه ها را در گلدان های کوچک بکارید، مطمئن شوید سیستم تخلیه آب مناسب در گلدان ها وجود داشته باشد و وقتی که به ارتفاع حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی متری رسیدند، آن ها را به یک ظرف بزرگتر انتقال دهید.
گیاه را در عمق خاک بکارید.
بعد از انتخاب گلدان، آن را در نقطه آفتابی که تعیین کرده اید قرار دهید. گلدان را تا حدود نصف با خاک گلدان تازه و هر نوع کودی که می خواهید مثل کمپوست و … پر کنید. سپس، جوانه گوجه فرنگی را در مرکز خاک قرار دهید.
ظرف خود را به گونه ای انتخاب کنید که پس از کاشت جوانه و پر کردن خاک گلدان فقط برگ های دو ردیف بالایی گیاه از خاک بیرون باشند. اصطلاحا به این تکنیک کاشت عمیق گفته می شود و باعث می شود که گیاه ریشه های خود را از عمق خاک پرورش دهد و به همین دلیل، ریشه های آن مقاوم و سالم خواهند بود.
مسلم است که ریشه قوی موجب پرورش گیاه قوی و سلامت و در نتیجه محصول بهتر می شود. در نهایت، بعد از این که از درست بودن اندازه گلدان مطمئن شدید، اطراف گیاه را با خاک پر کنید و دو ردیف بالایی برگ را از خاک بیرون بگذارید. بعد از آن به گیاه آب کافی بدهید.
چند پایه و تکیه گاه به ظرف اضافه کنید.
تمام انواع گیاه گوجه فرنگی برای رشد نیاز به توجه دارند. درست است که گیاه تازه کاشته شده و کوچک در حال حاضر نیازی به یک تکیه گاه ندارد، ولی بهتر است از الان این پایه ها را در گلدان قرار دهید تا در آینده مجبور نباشید که با یک گیاه کامل با شاخه های انبوه کلنجار بروید.
قصد دارید از بامبو یا سایر پایه های چوبی استفاده کنید، یک عدد پایه در مرکز خاک قرار دهید و سپس چند پایه اضافه در لبه های گلدان تا بتوانند به راحتی وزن شاخه های گیاه را تحمل کنند. می توانید نخ یا سیمی به دور پایه های بیرونی پیچیده و قفسی برای گیاه بسازید.
اگر قفس گیاه آماده خریده اید، آن رادر اطراف گیاه نصب کنید و دقت کنید که گیاه در مرکز قفس قرار داشته باشد. می توانید از گیره های مخصوص برای وصل کردن شاخه های اصلی و جانبی گیاه به پایه ها استفاده کنید.
به طور منظم به گیاه آب دهید.
آبدهی منظم و مکرر، کلید طلایی برای نگهداری از یک گیاه گوجه فرنگی گلدانی است. دو بار در هفته یا بیشتر، اگر در حال سپری کردن تابستانی داغ و کم باران هستید، به گیاه آب دهید تا خاک مرطوب باقی بماند ولی در عین حال ریشه گیاه در آن غرق نشود. آب کم موجب می شود که گیاه ضعیف و مستعد انواع بیماری و آفت باشد. در مقابل، آب زیاد موجب فاسد شدن و از بین رفتن ریشه گیاه می شود.
پاشیدن آب روی برگ های گیاه می تواند موجب ایجاد قارچ و پژمردگی گیاه شود. ساده ترین راه برای اطمینان از رسیدن آب کافی به گیاه، استفاده از سیستم آبیاری قطره ای است. این گونه حتی اگر برای یک هفته تمام، خانه را ترک کنید، خیالتان راحت است که قرار نیست گیاه گوجه فرنگی تان از بین برود.
به گیاه کود بدهید.
می توان گفت گوجه فرنگی گیاهی مصرف کننده است. از آن جایی که حجم خاک و مواد مغذی در گلدان محدود است، در دوره های اولیه رشد گیاه هر یک هفته در میان به آن کود بدهید و سپس، به تدریج با رسیدن گوجه ها میزان کوددهی را کاهش دهید.
برای گوجه فرنگی و سایر محصولات تابستانی از یک کود با فرمول متعادل استفاده کنید. از کود هایی با درصد نیتروژن بالا بپرهیزید. این کود ها موجب می شوند تا شاخه و برگ گیاه به شدت رشد کند ولی فرآیند میوه دهی را به تعویق می اندازد.
اشتباه رایج در پرورش گوجه فرنگی در گلدان
- ظرف بسیار کوچک: استفاده از یک ظرف نامناسب و کوچک رایج ترین اشتباه میان کسانی است که برای اولین بار به سراغ کاشت گوجه فرنگی می روند. اگر گیاه شما خیلی زود پژمرده شد، احتمالا گلدان کوچکی انتخاب کرده اید. اگر گیاه گوجه فرنگی ضعیف و بی حال به نظر می رسد، ظرف انتخابی تان کوچک است. اگر محصول کمی به دست آمده، احتمالا باید گلدانتان را تغییر دهید. البته که در همه موارد بالا، فاکتورهای مختلفی دخیل هستند اما استفاده کردن از یک گلدان بزرگ در شروع کار، شانس موفقیت را به شدت بالا می برد.
- آب ناکافی: قرار دادن گلدان در جای بیش از حد آفتابی باعث می شود که آب گیاه به سرعت خشک شود. حال اگر گیاهی که کاشته اید، گوجه فرنگی باشد سرعت تبخیر آب را دو برابر در نظر بگیرید. گوجه فرنگی کاشته شده در گلدان، گیاه مناسبی برای شیوه زراعت خشک نیست. گیاه های گلدانی باید تا جای ممکن سلامت نگه داشته شوند. استفاده از یک گلدان بزرگ به کاهش سرعت تبخیر آب کمک می کند. طبق یک سیستم منظم به گیاه آب دهید و همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت.
- نور ناکافی: گیاه گوجه فرنگی به نور زیاد نیاز دارد. اگر گیاهتان به اندازه کافی قوی نیست یا به خوبی محصول نمی دهد، آن را به نقطه ای انتقال دهید که حدود ۶ تا ۸ ساعت زیر نور مستقیم آفتاب باشد.