همه چیز درباره آکواریوم خانگی و رازهایی که باید برای داشتن آن بدانیم

هر ساله هزاران نفر تجربه شگفت‌انگیز نگهداری از انواع ماهی‌ها را در آکواریوم‌ها تجربه می‌کنند. نگهداری ماهی‌ها فرصت بی‌نظیری را ایجاد می‌کند تا افراد علاقه‌مند به زندگی آبزیان از نزدیک با زندگی آن‌ها آشنا شوند. با انتخاب نگهداری آکواریوم در خانه در مورد این موجودات آبزی بیشتر یاد خواهید گرفت و رفتار آن‌ها را از نزدیک مشاهده خواهید کرد. می‌توان گفت هیچ چیز کاملی شبیه آکواریوم وجود ندارد که بتوان محیط مناسب را برای این آبزیان ایجاد کرد. آکواریوم خانگی یک عنصر سرگرم‌کننده، آموزنده و یک ویژگی منحصربه‌فرد، زیبا و همیشه جذاب برای هر خانه‌ای محسوب می‌شود.

 

سوالات متداول:

 

انواع آکواریوم خانگی

انواع مختلفی از آکواریوم‌های خانگی وجود دارند که می‌توانید با توجه به سلیقه، میزان فضا و دکوراسیون منزل خود بهترین نوع آن را انتخاب نموده و جلوه‌ی بصری زیبایی را در خانه خلق نمایید. در ادامه به برخی از انواع آکواریوم‌های خانگی اشاره کرده‌ایم.

• آکواریوم رومیزی
• آکواریوم ایستاده یا عمودی
• آکواریوم دیواری
• آکواریوم توکار
• آکواریوم آویز
• آکواریوم گلدانی
• آکواریوم کتابخانه‌ای
• آکواریوم جلومبلی

 

قیمت آکواریوم خانگی

جدول پیش رو،  تخمین حدودی از هزینه‌های تهیه یک آکواریوم است که به شما دید خوبی برای خرید خواهد داد. توجه کنید که این قیمت‌ها به طور میانگین نوشته شده و ممکن است که با مقدار کمتر یا بیشتر از آن نیز در هنگام خرید مواجه شوید. 

 

میانگین قیمت آکواریوم یک متری با کیفیت خوب	2.000.000 تا 2.500.000 تومان
میانگین قیمت پمپ هوای آکواریوم با کیفیت خوب	800 تا 900.000 تومان
میانگین قیمت ماهی زبرا	10 تا 15 هزارتومان
میانگین قیمت ماهی آنجل	30 تا 40 هزارتومان
میانگین قیمت ماهی لوچ	20 تا 30 هزارتومان
میانگین قیمت ماهی پنگوسی	60 تا 80 هزارتومان

انتخاب مکان مناسب برای قرار دادن آکواریوم

همیشه یک آکواریوم را در محلی قرار دهید که بتواند وزن آن را تحمل کند، یک سطح صاف و یکنواخت که پریز برق در نزدیکی آن باشد. نمی‌توان وزن دقیقی را برای آکواریوم در نظر گرفت، چرا که ابعاد، تعداد تزیینات داخل آکواریوم، تعداد ماهی‌ها و حجم آب می‌توانند، متفاوت باشند. هرگز آکواریوم را در مجاورت منبع گرما مانند شومینه و پکیج یا تهویه هوا قرار ندهید. از گذاشتن آکواریوم در معرض تابش مستقیم آفتاب نیز خودداری کنید چرا که نور کامل یا حتی جزئی خورشید می‌تواند باعث رشد بیش از حد جلبک‌ها در آکواریوم شود. بهتر است مکانی را برای قرار دادن آکواریوم در نظر بگیرید که تعویض آب را برای شما آسان کند. به هر روی، فضاهای مناسب جهت قرار دادن آکواریوم به شرح زیر هستند:

 

آکواریوم آشپزخانه

یکی از بهترین مکان‌هایی که می‌توان آکواریوم را در آن جاسازی کرد، آشپزخانه است. بدون شک برای افرادی که زمان زیادی از روز را در آشپزخانه سپری می‌کنند، تماشای ماهی‌های رنگارنگ می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. شما می‌توانید آکواریوم را در قسمتی از اُپن آشپزخانه، کابینت یا کانتر قرار دهید. برای مثال، می‌توانید تعدادی از کابینت‌های بالایی آشپزخانه منزل خود را به عنوان جای آکواریوم در نظر بگیرید. برای آشپزخانه‌هایی که اُپن هستند، بخشی از اُپن می‌تواند محل نگهداری آکواریوم شما باشد. همچنین، پیشخوان آشپزخانه جزیره نیز می‌تواند مکانی عالی برای نمایش موجودات زنده زیبا در یک تنگ پر از آب باشد.

 

اتاق پذیرایی

فضای پذیرایی جایی است که می‌توان با قرار دادن یک آکواریوم زیبا، مهمانان را شگفت زده کرد. بدون شک، وجود آکواریوم در فضای پذیرایی می‌تواند به عنوان نقطه کانونی در نظر گرفته شود زیرا به سرعت توجه همه را به خود جلب می‌کند. شما می‌توانید برای تأثیرگذاری بیشتر، آکواریوم را در اطراف تلویزیون قرار دهید. اگر تلویزیون شما روی دیوار نصب شده است، آکواریوم خود را در دو طرف راست و چپ یا بالای تلویزیون قرار دهید. همچنین، برخی افراد قسمت بالایی شومینه را به آکواریوم اختصاص می‌دهند؛ اما ما توصیه می‌کنیم، از قرار دادن همزمان دو عنصر متحرک و طبیعی در یک جا خودداری کنید. همچنین، می‌توانید از کمد آکواریوم یا میز آکواریوم چوبی در قسمتی از اتاق پذیرایی استفاده کنید.

 

اتاق خواب

همۀ ما زمان زیادی را در اتاق خواب می‌گذرانیم، پس ضرورت وجود عناصر طبیعی می‌تواند به احساس خوب ما در طول روز کمک شایانی کنید. به ویژه زمانی که به سختی در حال درس خواندن هستیم یا اصلاً می‌خواهیم روی تختخواب خود دراز بکشیم و به آکواریومی که روی شلف قرار دارد، نگاه کنیم. هر هدفی که در ذهن دارید، باید بدانید که اتاق خواب مکانی عالی برای تماشای موجودات زنده است. برای این کار شما می‌توانید یک شلف را به دیوار نصب کنید و آکواریوم خود را روی آن قرار دهید یا از فضای بالای تختخواب برای محل آکواریوم استفاده کنید.

 

اتاق ناهارخوری

وجود یک آکواریوم خانگی در فضای ناهارخوری خانه می‌تواند یک ویژگی فوق‌العاده باشد. بعد از طبخ یک غذای خوشمزه و جمع شدن همه اعضای خانواده در کنار یکدیگر، می‌توان لحظاتی ملکوتی را با نوای خوش موسیقی و حرکت ماهی‌های کوچک و بزرگ داخل آکواریوم تجربه کرد. برای داشتن چنین لحظات باشکوهی می‌توانید قسمتی از دیوار اتاق ناهارخوری را به آکواریوم اختصاص دهید. اگر هم نمی‌خواهید دیوار خانه خود را تخریب کنید، از یک میز آکواریوم چوبی در کنار میز ناهارخوری استفاده کنید.

 

اتاق نشیمن

یقیناً از بهترین مکان‌ها برای اجرای آکواریوم، فضای نشیمن است. در این فضا اعضای خانواده دور هم می‌نشینند تا از گرمای وجود یکدیگر بهره‌مند شوند و در مورد موضوعات مختلف روز به هم‌صحبتی بپردازند. پس چرا نباید اِلمانی مانند آکواریوم در این فضا وجود داشته باشد؟ یک آکواریوم زیبا می‌تواند همان چیزی باشد که اتاق نشیمن را از نو تعریف کند و همنشینی گرم و آرامش‌بخش اعضای خانواده را تقویت نماید. می‌توانید در داخل دیوار، از کمد آکواریوم یا میز آکواریوم چوبی برای این فضا استفاد کنید.

 

دیوار جدا کننده

گاهی اوقات آکواریوم نقش یک دیوار جداکننده را در طراحی داخلی ایفا می‌کند. برای مثال، ممکن است بخواهید بین دو فضای جداگانه در خانه، دیوار قرار دهید. در این حالت، آکواریوم می‌تواند به عنوان بخشی از دیوار جداکننده در نظر گرفته شود. این مهم باعث می‌شود تا دکوراسیون به حالتی پویا تبدیل شود. دیوار جداکننده می‌تواند در هر بخش از منزل قرار گیرد و به عنوان یک ورودی باشکوه که سرشار از عناصر طبیعی و حیوانات سرزنده است، در نظر گرفته شود.

 

نحوه پر کردن آب آکواریوم

قبل از استفاده از آکواریوم، با استفاده از یک پارچه مرطوب، سطوح آکواریوم را از درون و بیرون تمیز کنید. هرگز از صابون، شوینده‌ها یا مواد پاک‌کننده برای نظافت داخلی شیشه‌ها استفاده نکنید. ریختن مستقیم جریان آب در آکواریوم، باعث ایجاد مزاحمت در بستر شن می‌شود. توصیه می‌شود قبل از افزودن آب، یک ظرف تمیز را بر روی ماسه‌ها قرار دهید و به تدریج آب را روی ظرف بریزید. این حرکت باعث می‌شود ماسه‌ها به آرامی از جای خود منحرف شوند. آکواریوم را همیشه با آب دمای اتاق پر کنید، اگر در روزهای آتی نیاز به افزودن آب بود، از اضافه کردن یک باره آب با دمای خیلی پایین یا خیلی بالا خودداری کنید. تنظیم درجه حرارت آب به نوع ماهی‌ها بستگی دارد.

 

همیشه قبل از افزودن آب به آکواریوم خانگی، با استفاده از دستگاه کلر، تصفیه آب را انجام دهید. اگر آب تصفیه نشده اضافه کنید ممکن است ماهی‌ها از بین بروند. با گذشت زمان اگر آب آکواریوم به نظر تیره و مایل به زرد شد یا احساس کردید که بوی بدی می‌دهد، نشان‌دهنده این است که آب آکواریوم باید بلافاصله تعویض شود و به یک کارتریج فیلتر جدید نیاز است. دقت داشته باشید همیشه درجه دمای آب قدیمی آکواریوم با درجه دمای آب جدید باید تقریباً یکسان باشد تا ماهی‌ها شوکه نشوند. اگر با تعویض آب، مشکل همچنان ادامه پیدا کرد، ممکن است به دلیل داشتن ماهی زیاد در آکواریوم باشد.

 

ماهی به عنوان حیوان خانگی

ماهی‌ها را می‌توان به عنوان حیوانات خانگی در نظر گرفت و از آن‌ها مراقبت کرد، آن‌ها شایسته بهترین مراقبت‌ها و توجه هستند. آن‌ها برای سالم نگه داشتن محیط زندگی خود به شما اعتماد می‌کنند. دستیابی به یک آکواریوم خانگی سالم آسان است، اما خود به خود اتفاق نخواهد افتاد، این موضوع به شما بستگی دارد. در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها، آب به طور طبیعی تمیز و فیلتر می‌شود. اما در یک آکواریوم، داستان متفاوت است. به منظور تمیز و سالم نگه داشتن آب آکواریوم، این شما هستید که باید به این موضوع کمک کنید. این به این معنا است که مراقب باشید آکواریوم بیش از حد شلوغ نشود، ماهی‌ها بیش از حد تغذیه نشوند، آب را مرتب تعویض کنید و فیلتراسیون مناسب را انجام دهید. ممکن است در ظاهر انجام تمام این کارها زمان زیادی را از شما بگیرد، اما واقعاً این‌گونه نیست. در واقع، فقط حدود 30 دقیقه در یک هفته، زمان شما صرف این کار خواهد شد.

 

اضافه کردن ماهی به آکواریوم

قبل از افزودن ماهی به آکواریوم خانگی اجازه دهید حداقل 24 ساعت آکواریوم بدون ماهی کار کند. برای انتخاب ماهی مناسب بهتر است از یک مشاوره کمک بگیرید. فضای آکواریوم و سلیقه شما، تعیین می‌کند که چه ماهی برای آکواریوم شما مناسب‌تر است، چه ماهی‌هایی با یکدیگر سازگاری دارند و چه تعداد ماهی برای آکواریوم شما مناسب است. بهتر است در ابتدا فقط چند ماهی به آکواریوم اضافه کنید و در طی چهار تا شش هفته آینده به تدریج تعداد ماهی‌ها را افزایش دهید. ماهی‌هایی را انتخاب کنید که فعال و سالم به نظر می‌رسند، البته توجه داشته باشید تا آکواریوم بیش از حد شلوغ نشود. تعداد ماهی کم و سالم بهتر از تعداد ماهی زیاد مریض است. قبل از اضافه کردن ماهی به آکواریوم، اطمینان حاصل کنید که دمای آبی که ماهی در آن قرار داد با دمای آب آکواریوم یکسان باشد. برای یکسان‌سازی دمای دو آب، ظرف حمل ماهی که معمولاً یک کیسه پلاستیکی است را به مدت حدود 15 دقیقه در آب آکواریوم قرار دهید. با فاصله پنج دقیقه یک بار، کیسه را باز کرده و مقدار کمی آب آکواریوم را به آن اضافه کنید. سرانجام، پس از 15 دقیقه، در نایلون را کاملاً باز کرده و ماهی‌ها را به آرامی در آب آکواریوم رها کنید.

 

تصفیه سه مرحله‌ای آب آکواریوم

یک آکواریوم خانگی سالم و موفق به فیلتراسیون مناسب نیاز دارد. سه مرحله برای این فرآیند باید در نظر بگیرید. فیلتراسیون مکانیکی، بقایای جامد مواد غذایی نخورده و ضایعات ماهی را به دام می‌اندازد. در فواصل زمانی معین باید این فیلترها را جدا کرده و تمیز کنید. فیلتراسیون شیمیایی از موادی همچون کربن فعال برای جذب آلاینده‌های محلول استفاده می‌کند که می‌توانند باعث تغییر رنگ و بوی آب شوند. حذف آلاینده‌ها و تمیزی آب از مهم‌ترین ویژگی این نوع فیلتراسیون است. فیلتراسیون بیولوژیکی منجر به رشد باکتری‌های مفید می‌شود تا آمونیاک سمی و نیتریت که در آب آکواریوم تجمع می‌یابد، را از بین ببرد. رشد باکتری‌ها از نظر بیولوژیکی آمونیاک و نیتریت را به نیترات تبدیل می‌کند.

 

باکتری‌های مفید به طور طبیعی در بسیاری از سطوح آکواریوم رشد می‌کنند و تصفیه بیولوژیکی را انجام می‌دهند. فیلترها هم می‌توانند در داخل آکواریوم و هم در خارج از آکواریوم خانگی نصب شوند. فیلتر زیرشنی، فیلتر اسفنجی و فیلتر جعبه‌ای از جمله فیلترهای داخلی هستند که می‌توانید برای آکواریوم خود انتخاب کنید. انتخاب فیلتر به فاکتورهای مهمی همچون آب شور یا شیرین، نوع ماهی، تعداد ماهی، سایز ماهی و سایز آکواریوم بستگی دارد. دقت داشته باشید اگر از فیلتر در آکواریوم استفاده نکنید، رنگ آب کدر می‌شود، بوی نامطبوع پخش می‌شود و سلامت ماهی‌ها به خطر می‌افتد.

 

استفاده از هیتر یا بخاری در آکواریوم

برای حفظ دمای آب در آکواریوم خانگی ممکن است نیاز به استفاده از بخاری باشد. اکثر ماهیان گرمسیری به دمای ثابت بین 23 تا 26 درجه سانتی‌گراد نیاز دارند، البته ماهی قرمز و برخی دیگر از انواع ماهی‌های سردسیری از این قاعده مستثنا هستند و بدون بخاری می‌توانند به راحتی زنده بمانند. ساختار بخاری‌ها بسیار ساده است، یک المنت وجود دارد که با یک ترموستات قطع و وصل می‌شود. سایز آن‌ها بسیار باریک و کوچک است و فضای زیادی را در آکواریوم اشغال نمی‌کنند. بخاری آکواریوم در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شود، در برخی از مدل‌ها بر روی صفحه نمایش درجه آب ظاهر می‌شود، در برخی مدل‌های دیگر به طور اتومات با تنظیم شدن دمای آب، خاموش و روشن می‌شود. برای استفاده از بخاری دمای محیط، حجم آب و نوع ماهی باید در نظر گرفته شود.

 

استفاده از روشنایی در آکواریوم

نورپردازی مناسب و دقیق، رنگ‌های طبیعی ماهی‌ها را به نمایش می‌گذارد و برای رشد گیاهان ضروری است. البته برای جلوگیری از رشد بیش از حد جلبک‌ها، نور آکواریوم را باید به 7 تا 10 ساعت در روز محدود کنید. انواع مختلفی از وسایل روشنایی آکواریوم وجود دارد که فروشنده می‌تواند به شما کمک کند تا چراغ روشنایی را متناسب با آکواریوم خود خریداری کنید. شاید برخی از نورها برای برخی از ماهی‌ها مناسب نباشد. لامپ‌های ال ای دی، مهتابی و لامپ‌های کم مصرف از جمله لوازمی هستند که می‌توانید برای آکواریوم خانگی خود انتخاب کنید.

 

بهتر است از مهتابی‌های ضد آب که در رنگ‌های سفید و آبی تولید می‌شود در کنار هم استفاده کنید. لامپ‌های کم مصرف، ضد آب نیستند و باید آن‌ها را داخل یک محفظه قرار دهید. لامپ‌های ال ای دی که طیف رنگی وسیعی دارند به دلیل مصرف کم انرژی طرفداران بیشتری دارند، البته قیمت آن‌ها نیز بالاتر است. دقت داشته باشید زمانی که لامپ روشن است هرگز دست خود را داخل آکواریوم قرار ندهید. همچنین بهتر است به هنگام شب، نور آکواریوم را خاموش کنید.

 

استفاده از پمپ هوا در آکواریوم

احتمالا در برخی از مواقع متوجه بالا آمدن ماهی‌ها تا نزدیکی سطح آب شده‌اید، اغلب زمانی که ماهی‌ها با کمبود اکسیژن مواجه می‌شوند به نزدیکی سطح آب می‌آیند. برای برطرف کردن این مشکل باید از پمپ هوا استفاده کنید. زمانی که تعداد ماهی‌ها افزایش پیدا می‌کند، سطح اکسیژن کاهش پیدا می‌کند. در برخی از آکواریوم‌ها از جمله آکواریوم‌های پلنت، آکواریوم‌های ماهیان خاص و آکواریوم‌هایی که دارای فیلتر برقی و اسفنجی هستند، نیازی به نصب پمپ هوا نیست.

 

استفاده از تزیینات در آکواریوم

در انتخاب تزیینات آکواریوم خانگی باید چند نکته از جمله نوع ماهی و سایز ماهی را در نظر بگیرید. برای افزودن شن، بستر باید کمی به سمت جلو شیب داشته باشد. با توجه با ارتفاع آکواریوم می‌توانید تا 7 سانتی‌متر کف آکواریوم را با شن بپوشانید. حالا نوبت به قرار دادن آبنما خانگی، سنگ‌های تزئینی، گیاهان آبزی طبیعی، گیاهان مصنوعی و سایر تزیینات است. قبل از افزودن هر یک از این موارد به آکواریوم، حتماً آن‌ها را کاملاً بشویید. هنگام قرار دادن گیاهان، ایده خوبی است که سایزهای بزرگ را در قسمت پشت قرار دهید و سایزهای کوچک در جلو قرار بگیرند. با این کار یک منطقه شنای خوب برای ماهی‌ها ایجاد می‌شود. هنگامی که تمام تزیینات را اضافه کردید، می‌توانید کمی آب را اضافه کنید.

 

تغذیه ماهی

یک غذای با کیفیت، باعث می‌شود ماهی‌ها درخشان و سلامت باشند. ماهی‌ها باید حداقل دو بار در روز تغذیه شوند، از این نظر بهتر است غذای ماهی را در حجم بالا خریداری کنید. غذای خشک را می‌توانید مدت طولانی‌تری نگه داری کنید، غذای گرانولی از دیگر موادی است که به صورت دانه‌های گرد ریز است، غذای پولکی، غذای قرصی شکل، غذای ورقه‌ای، غذای منجمد، میگو، آرتمیا و کریل از دیگر مواد غذایی هستند که با توجه به نوع ماهی می‌توانید، خریداری کنید. میزان غذادهی باید در اندازه‌ای باشد که در مدت 5 دقیقه تمام غذاها توسط ماهی‌ها خورده شود. اگر بعد از یک ساعت، غذا توسط ماهی خورده نشد باید از کف و سطح آب آن‌ها را بردارید. اگر قصد دارید از غذای منجمد استفاده کنید، توصیه می‌شود فقط سه بار در هفته این عمل را انجام دهید. در برخی از موارد می‌توانید غذا را در محلول‌های مولتی‎ویتامین قرار دهید و پس از چند دقیقه در آکواریوم اضافه کنید.

 

نظافت آکواریوم

برای نظافت آکواریوم خانگی مجموعه‌ای از سطل، اسفنج و حوله را کنار بگذارید تا فقط در نظافت آکواریوم استفاده شوند. این موضوع به جلوگیری از ورود آلاینده‌های مضر به آکواریوم کمک می‌کند. همیشه قبل از انجام نظافت آکواریوم، تجهیزات الکتریکی را از برق بکشید تا خطری شما را تهدید نکند. در صورت جابه‌جایی آکواریوم به جهت نظافت آن در فضای باز، با احتیاط آن را حمل کنید، بهتر است آکواریوم کامل از آب پر نشده باشد. هرگز آکواریوم را با دست خیس بلند نکنید و از گرفتن لبه‌های فوقانی یا قاب آکواریوم خودداری کنید، بهترین روش حمل آکواریوم گرفتن آن از زیر است.

 

سخن پایانی

آکواریوم‌ها را می‌توان در قسمت‌های مختلف خانه از جمله آشپزخانه، اتاق نشیمن، اتاق خواب، راهرو ورودی اتاق خواب ، پاسیو و در طراحی بالکن به دو صورت توکار و روکار نصب کرد. یکی از روش‌های نصب آکواریوم در خانه، به عنوان دیوار جداکننده و پارتیشن است. البته سعی کنید آکواریوم را در یک گوشه دنج قرار دهید تا بر اثر ضربه آسیب نبیند. بهتر است از قرار دادن آکواریوم در فضای اتاق خواب نیز خودداری کنید چرا که می‌تواند آرامش شما را به هنگام خواب برهم زند. نسبت به گذشته، امروزه اشکالی که برای آکواریوم‌ها در نظر گرفته می‌شود، بسیار جذاب است. آکواریوم‌ خانگی با شیشه‌های گرد، چند ضلعی، منحنی، افقی و عمودی موجود هستند که جذابیت فضا را دو چندان می‌کنند. انتخاب ماهی‌ها در طیف رنگی گسترده و نورپردازی درست می‌تواند بخشی از خانه شما را متفاوت کند.

 

ایده‌هایی برای آکواریوم‌های خانگی