آشنایی با اصول طراحی باغ کلاسیک

باغ‌های اطراف خانه با سبک‌های مختلفی ساخته می‌شوند. برخی از این باغ‌ها صرفا برای زیباسازی و لذت بردن از گیاهان سرسبز طراحی شده‌اند. اما برخی دیگر در دسته باغ‌های رسمی جای گرفته و با هندسه بسیار دقیقی طراحی خواهند شد. به این باغ‌های متقارن که اکثرا دارای خطوط واضح و دقیقی هستند، باغ کلاسیک گفته می‌شود.

حیاط سازی کلاسیک با هدف مشخصی انجام می‌شود. از گذشته‌های دور باغ‌ها را با اشکال هنری مختلفی طراحی می‌کردند. نتیجه این طراحی آنقدر شگفت‌‌انگیز بود که موجب تحسین و تشویق بازدیدکنندگان می‌شد. نمونه یک باغ کلاسیک را می‌توان در تاریخ باستان فرانسه و باغ‌های رسمی آنجا دید. 

 

سوالات متداول:

 

این باغ‌های رسمی ارزش هنری بسیاری بالایی دارند و با برنامه‌ریزی دقیقی برای نشان دادن نقاط دیدنی و تاریخی آن منطقه ایجاد شده‌اند. درواقع می‌توان گفت باغ‌های رسمی و کلاسیک، مکان‌هایی هستند که بازدیدکنندگان از همه بخش‌های موجود در آن لذت خواهند برد. برای آشنایی بیشتر با اصول طراحی باغ سبک کلاسیک ما را در ادامه مقاله همراهی کنید.

 

جایگاه باغ و حیاط سازی سبک کلاسیک در طراحی فضای سبز

دوران شکوفایی باغ‌های کلاسیک را باید مربوط به دوره رنسانس دانست و می‌توان نمونه‌های منحصرب‌ فرد آن را در سراسر اروپا دید. حتما شما هم با شنیدن نام باغ سبک کلاسیک به یاد فضای آراسته و مرتبی می‌افتید که همه عناصر آن با نظم و هندسه دقیقی کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

اغلب ما تصورمان از باغ‌های کلاسیک، فضای بسیار بزرگی است که دارای فواره‌ها، مجسمه‌ها، حوض‌ها، سرپوش‌ها، آلاچیق، گلدان و فلاور باکس، بخش بسیار زیادی از چمن مصنوعی و طبیعی و سنگ‌ فرش خواهد بود. با نگاه اول درمیابید که همه این اجزا با کوچک‌ترین جزییات، دارای مهندسی بسیار شفافی بوده و رعایت نظم در چیدمان آنها حرف اول را می‌زند. این تصور درست است. اما می‌توان گفت طراحی باغی با سبک کلاسیک فقط معطوف فضا و خانه‌های بزرگ نمی‌شود.

 

امروزه می‌توان به راحتی برای خانه‌های کوچک‌تر یک باغ و حیاط رسمی طراحی کرد. مهم‌ترین عامل در طراحی باغ کلاسیک و رسمی رعایت ظرافت و نظم دقیقی است که تاکید بر کلاسیک گرایی آن داشته باشد. همچنین می‌توانید سبک کلاسیک را به صورت تلفیقی با سبک حیاط سازی مدرن ترکیب کنید. در این سبک تلفیقی، توجه به رعایت اصل تقارن و قرار گرفتن عناصر با نظم مشخصی در کنار یکدیگر از اهمیت زیادی برخوردار است.

 

عناصر اساسی در طراحی باغ سبک کلاسیک

باغ و حیاط سازی سبک کلاسیک یکی از پرطرفدارترین سبک‌های ساخت محوطه‌سازی محسوب می‌شود. شاید بتوان دلیل اصلی آن را وجود خانه‌هایی با نمای کلاسیک دانست که همچنان از سبک رسمی پیروی می‌کنند. بنابراین هنگام طراحی باغ‌ ویلاها ناخودآگاه ذهن به سمت ساخت باغی با سبک کلاسیک می‌رود. در زیر با عناصر اساسی و مهمی که هنگام طراحی باغ سبک کلاسیک باید به آنها توجه کرد، آشنا می‌شوید:

 

توجه به هندسه ساده

باغ‌های رسمی بر اساس معماری یونان و رم طراحی می‌شوند. درواقع باید مبدا طراحی و پیدایش این سبک از باغ‌های پرطرفدار را در کشورهای یونان و رم جست و جو کرد. معماری کلاسیک در باغ‌ها دارای هندسه ساده‌ای است. ظاهر کلی یک باغ رسمی دارای خط‌های راست، زاویه‌های مستقیم، دایره‌های کوچک و بزرگ خواهد بود. تاکید‌ باغ‌های کلاسیک بر سادگی است و شما هیچ پیچیدگی سختی در طراحی آن پیدا نمی‌کنید. تمامی خطوط و زوایا در حیاط سازی سبک کلاسیک، به شکل مستقیم اما با هندسه بسیار دقیقی طراحی و ساخته می‌شوند.

 

ایجاد تناسب و نسبت‌های متعادل

یکی از موارد اصلی در طراحی باغ به سبک کلاسیک، توجه و اهمیت به اندازه هر بخش از باغ نسبت به کل آن است. درواقع ارتباط اندازه‌ای که برای هر قسمت از باغ سبک کلاسیک در نظر گرفته می‌شود با نسبت کل آن به طور دقیق مورد محاسبه قرار می‌گیرد. از قرن‌های پیشین برای زیباسازی و رسیدن به تعادل اصولی، قوانین ریاضی همچون نسبت طلایی و فیبوناچی (0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، …) را مورد استفاده قرار می‌داند. این اصول ریاضی راهنمایی برای رسیدن به یک تعادل قابل قبول و ایجاد زیبایی مورد نظر در طراحی‌ها بود.

درواقع اگر شما دقت کنید می‌بینید که تمامی مسیرهای کاشت بستر و سایر عناصر حیاط سازی و باغ کلاسیک براساس یک نسبت مشخصی طراحی شده اند. بررسی این تناسب مشخص و تماشای آن آنقدر دلچسب و زیباست که می‌تواند اعتیادآور باشد.

 

ایجاد یک محور و طراحی در امتداد آن

یکی از مهم‌ترین روش‌هایی که حتما باید در طراحی باغ سبک کلاسیک به آن توجه کنید، تقارن دو طرفه است. منظور از تقارن دو طرفه همان طراحی منظره باغ سبک کلاسیک خواهد بود که در دو طرف محور اصلی با اندازه و فرم‌های برابری در مقابل همدیگر قرار می‌گیرند. این برابری و تقارن طراحی منظره یادآور یک نظم دلچسبی است که باعث ایجاد تعادل می‌شود.

چشم حتی با تماشای بخش زیادی از عناصر این باغ احساس خستگی نمی‌کند و شما پس از گذشت زمانی طولانی به جای فرسودگی احساسی سرشار از آرامش خواهید داشت. معمولا در باغ‌های بزرگی که بر اساس سبک کلاسیک طراحی و ساخته شده‌اند، محورهای طولانی دید غالب‌تری دارند. اما این موضوع در مورد باغ‌های کوچک‌تر و یا حیاط سازی با سبک کلاسیک به یک روش بسیار کارآمد تبدیل می‌شود.

 

توجه داشته باشید این محورهای بزرگ یا کوچک باید با یک نقطه کانونی به پایان برسند. در اینجا نقطه کانونی می‌تواند یک مجسمه زیبا، آبنما یا گیاهی قیمتی باشد. نکته مهم در خصوص نقطه کانونی این است که فرم و شکل آن باید با خطوط راست و زوایای مستقیم باغ تفاوت زیادی داشته باشد.

 

رعایت انسجام

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم در طراحی باغ سبک کلاسیک معمولا دو محور اصلی متقارن در نظر گرفته می‌شود. هرچه اشکال به کار رفته در این محور اصلی با تعداد بیشتری گنجانده شود، انسجام فضای باغ در دید بیننده بیشتر خواهد شد. برای رعایت انسجام بیشتر می‌توانید زاویه تیز سقف هرمی شکل را با خطوط برجسته‌ای که برای کاشت درختان و گیاهان به کار رفته است مرتبط بدانید. پیروی از این الگوها باعث شکل‌گیری انسجام در نگاه کلی خواهد شد.

 

انتخاب ساختار خوب و درست

ساختار اصلی باغ باید به نحوی طراحی و انتخاب شود تا در همه فصول جلوه زیبایی به فضا بدهد. حصارها و نرده دیوارها، مسیرها، نرده‌ باغچه‌ها، عرشه و گیاهان، اجزا و ساختار اصلی باغ سبک کلاسیک را تشکیل می‌دهند. اهمیت به این جزییات می‌تواند حیاط سازی و باغ شما را نسبت به سایر موارد مشابه متمایز کند. بنابراین هنگام انتخاب این ساختار کلی متفکرانه عمل کنید تا در زمستان هم شاهد یک باغ با طراحی و ساخت منحصربه‌فرد باشید.

 

استفاده از پالت رنگی فصلی

پنج مورد ذکر شده از اساسی‌ترین موارد برای طراحی باغ کلاسیک به‌شمار می‌آیند. اما نمی‌توان از پالت رنگی فصل، که منظور همان کاشت گل و گیاهان است، غافل شد. توجه به هندسه دقیق گل و گیاهان در باغ و حیاط سازی سبک کلاسیک اهمیت زیادی دارد. استفاده از گیاهان سبز و پرچین‌هایی از جنس شمشاد در طراحی باغچه و محوطه باغ علاوه بر اینکه بسیار زیبایی‌بخش هستند، می‌توانند همچون دیوار سبز، محوطه باغ را مشخص کنند.

 

کاشت گل‌های فصلی که مدتی زیبایی‌بخش حیاط و باغ شما خواهند بود و با تغییر فصل جای خود را به گل دیگری می‌دهند از جمله مواردی هستند که می‌توان آنها را در عناصر اساسی طراحی باغی کلاسیک جای داد. گل‌هایی همچون گل رز و لاله که هر کدام با تنوع در رنگ و طرح چشم را به خود خیره می‌کنند.

بنابراین باغ سبک کلاسیک شما می‌تواند با چیدمانی قوی از گیاهان سبز و گل‌هایی که زیبایی آن فضا را تکمیل می‌کنند، منحصربه‌فرد طراحی شود. برخی از باغبانان معتقدند برای تزیین حیاط و باغ‌های کلاسیک و رسمی باید از گیاهان مقاوم به سرما استفاده کرد که در فصل زمستان مقاومت بیشتری دارند.

 

ایدهای شگفت انگیز برای طراحی حیاط و باغی کلاسیک

نمونه‌های تصویری زیادی وجود دارد که طراحی و ساخت آنها از روم باستان الهام گرفته شده است. در نگاه اول نظم قرارگیری عناصر موجود در این باغ‌های رسمی به چشم می‌آیند. اما جدای از وجود هندسه دقیق، دیگر چه عناصری را می‌توان نشانه یک باغ با سبک کلاسیک دانست؟ در زیر ایده‌های نابی را جهت طراحی یک باغ با سبک کلاسیک مشاهده می‌کنید:

 

ساخت تراس سنگی برای باغ کلاسیک 

ساخت تراسی از جنس سنگ، یکی از ایده‌های رایج و پرطرفدار در طراحی باغ‌های کلاسیک محسوب می‌شود. از ویژگی‌های این مدل از تراس‌ها می‌توان به قابلیت گنجاندن آن در فضاهای کوچک اشاره کرد. بنابراین اگر خانه شما حیاطی با متراژ کم دارد نگران نباشد. به راحتی می‌توانید برای آن با ساخت یک تراس سنگی، طراحی حیاط سازی کلاسیک را انتخاب کنید.

 البته لازم به ذکر است که طراحی این نوع باغ نیازمند استفاده از متریال درجه یک در طراحی انواع تراس سنگی خواهد بود. به این دلیل که علاوه بر زیبایی، باید امنیت و راحتی قابل قبولی داشته باشد. همچنین متریالی با کیفیت بالا باعث می‌شوند تا تراس سنگی شما در آب و هوای مختلف کاربردی عمل کند. برای طراحی و ساخت تراس باغ‌های رسمی از بهترین پیمانکاران دعوت کنید و در صرف هزینه‌های لازم خسیس نباشید.

 

نترسیدن از به کارگیری غیرمعمول عناصر باغ سبک کلاسیک 

استفاده غیر معمول و غیر منتظره عناصر باغ‌های کلاسیک چیز عجیبی نیست. در طراحی باغ‌های رسمی معمولا از ایده‌های شگفت‌انگیز زیادی استفاده می‌شود. مثلا بخش زیادی از بستر محور اصلی می‌تواند از گل کلم‌های بنفش رنگ پر شود، مجسمه‌های خاصی که به شکل موجودات خارق‌العاده از سنگ حکاکی شده‌اند. کاشت گل‌های جنگلی در کنار آب‌نما باغ، آبشارهای مصنوعی و برکه‌ مصنوعی که با نوع طبیعی خود تفاوت زیادی ندارند. قرارگیری همه این موارد در باغ‌های رسمی اجرایی است به شرط اینکه تا حد زیادی نشان دهنده سبک کلاسیک در باغ باشند.

 

استفاده از گلدان‌ها در طراحی کلاسیک باغ 

هنگام طراحی یک باغ و حیاط کلاسیک می‌توانید از گلدان و کوزه‌هایی برای نشانه‌گذاری دقیق استفاده کنید. قرار گرفتن گلدان‌ها بر روی پایه‌های بلند در سراسر باغ سبک کلاسیک و گذاشتن آنها به صورت ردیفی، منظره‌ای زیبا ترسیم می‌کند. استفاده از گلدان‌هایی با شکل و سبک‌های مختلف ایرادی ندارد اما باید به حفظ تقارن آنها توجه کرد. به همین دلیل توصیه می‌شود از گلدان‌هایی که به صورت جفت شبیه یکدیگر هستند استفاده کنید.

 

استفاده از عناصر مصنوعی در طراحی باغ سبک کلاسیک

اگر دقت کنید، می‌بینید که در اکثر مواقع از دیوارها و فضای داخلی خانه برای نمایش هنر و دارایی‌هایمان استفاده میکنیم. درواقع یک خانه با وسایلی که درون آن چیده می‌شود، تبدیل به فضایی برای زندگی شده است. محیط حیاط و باغ‌های رسمی هم بهترین موقعیت را برای باغبان ایجاد می‌کنند تا بتواند با ذوق و هنر درونی خود آنجا را بیاراید.

باغبان به منزله یک هنرمند می‌تواند از قطعات مشابهی برای تبدیل یک فضای باز به باغ با سبک کلاسیک کمک بگیرد. به عنوان مثال می‌توان به آتشدانی از جنس مرمر برای جایگاه هیزم، فواره‌های مجسمه‌ای با اشکال رم و یونان باستان، ساختن حوضچه‌هایی با طرح‌های مختلف اشاره کرد.

 

مشخص کردن ورودی در طراحی باغ‌های کلاسیک 

یکی از مشخصه‌های مهم و اساسی در طراحی باغ‌های رسمی توجه به ورودی و درب حیاط است. باغی با سبک کلاسیک یک ورودی مشخص از خانه دارد. برای طراحی این باغچه‌ی پیاده‌رو ورودی، می‌توانید با توجه به اصل تقارن، دو طرف محور اصلی را درختان سرسبز بلند بکارید. کاشت درخت گیلاس با شکوفه‌های جذابش در فصل بهار هم ایده شگفت‌انگیزی خواهد بود.

رنگ خاص و پر جنب و جوش شکوفه‌های گیلاس، منظره منحصربه‌فردی را نمایش می‌دهد. توجه کنید ورودی شما باید دارای مسیری ساخت‌یافته و دارای نشانه‌های نظم، تقارن و رسمی بودن باشد. ورودی و پیاده‌رویی که برای یک باغ کلاسیک در نظر می‌گیرند عموما شامل طراحی مسیر خطی می‌شود که به منزله یک راهنما برای بازدیدکنندگان عمل خواهد کرد.

 

ایجاد مرزهای رسمی در باغ‌های کلاسیک

با کاشت پرچین‌های پرپشت از شمشاد، می‌توانید برای باغ‌های کلاسیک مرز رسمی ایجاد کنید. این مرزها در باغ‌های کلاسیک علاوه بر تداعی حس عظمت فضا، باعث ظرافت محیط می‌شوند. درواقع وجود این پرچین‌ها در کنار جدول باغچه‌ها و حاشیه محور اصلی می‌تواند بخش‌های مختلف باغ‌های رسمی را از هم جدا کرده و به زیبایی فضا کمک کند.

 

استفاده از چارچوب درختی در طراحی باغ‌های کلاسیک

باغ‌های رسمی و کلاسیک عموما دارای درختان بسیار تنومند و مستحکمی هستند. درواقع چارچوب اصلی باغ‌های کلاسیک با این درختان قوی مشخص می‌شود. هنگام طراحی باغ سبک کلاسیک کاشت و پرورش درخت‌هایی همچون توس، صنوبر، افرا و راش را در دستور کار قرار بدهید. این درختان به منزله ساختار اصلی باغ عمل کرده و باعث قرار گرفتن هر چیزی در جای اصلی خود می‌شوند.

 

ساخت جایی برای نشستن در باغی کلاسیک

باغ‌های رسمی و کلاسیک هم همچون سایر سبک‌ها می‌توانند دارای فضای سرسبز برای نشستن و استراحت باشند. اگر حیاط شما فضای کافی دارد، حتما بخشی از آن را در میان درختان و گل‌ها برای ساخت نیمکت‌های چوبی، آلاچیق‌ فلزی و یا نشیمن خصوصی در باغ محوطه با طراحی منحصربه‌فرد آماده کنید. این فضا می‌تواند علاوه بر زیبایی، به خوبی نشان‌دهنده ظرافت حیاط سازی سبک کلاسیک شما باشد.

 

ساخت جعبه پاتر در طراحی یک باغ با سبک کلاسیک  

جعبه پارتر به باکسی گفته می‌شود که می‌توان توسط آن به شیوه مخصوص، حجم دلخواهی از چمن و فضای سبز را ایجاد کرد. این حجم زیبا و خاص چمنی با تفاوت اندازه‌ای که نسبت به فضای سبز طبیعی دارد، زیبایی بسیار زیادی به باغ می‌بخشد. چیدن این جعبه‌های سرسبز با اشکال مختلف همچون شکل شطرنجی، یکی از ایده‌های جذاب برای باغ‌های کلاسیک خواهد بود.

 

طراحی یک گلخانه برای فضای کلاسیک باغ

زیبایی فضای کلاسیک باغ شما با ساخت یک گلخانه خانگی تکمیل می‌شود. اگر فضای بلااستفاده‌ای گوشه باغ وجود دارید، با بازسازی و تبدیل آن به یک گلخانه، منظره چشمگیری تدارک ببینید. کاشت انبوهی از رزهای خزه‌ای و سایر گل‌های منحصربه‌فرد گلخانه‌ای می‌تواند چشم‌انداز بسیار زیبایی را به وجود بیاورد.

 

جمع‌بندی: تجربه نظم پایدار و تقارن در باغ‌ های کلاسیک

اگر تصاویر به جا مانده از رم باستان را نگاه کنید، متوجه می‌شوید که طراحی یک باغ کلاسیک کار دشواری نیست. مهم‌ترین اصل در ساخت باغی با سبک کلاسیک و رسمی توجه به هندسه دقیق و نظم پایدار آن خواهد بود. تماشای این باغ‌های کلاسیک ما را به یاد خانه‌های بزرگ با فضایی منحصربه‌فرد می‌اندازند. 

اگر شما هم طرفدار این سبک باغ و حیاط سازی هستید، ما در این مقاله اصول طراحی یک باغ با سبک کلاسیک را آموزش داده‌ایم. به نظر شما کدام یک از ایده‌های مطرح شده در مقاله بالا، طراحی کلاسیک باغ را شگفت‌انگیزتر نشان می‌دهد؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

40 نمونه حیاط سازی کلاسیک