بسیاری از خانم‌های خانه‌دار از اینکه آشپزخانه در معرض دید همه باشد، حس خوبی ندارند. این روزها به دلیل کوچک بودن فضای خانه، بیشتر آشپزخانه‌ها را به شکل باز (Open) طراحی می‌کنند و خانم خانه در هنگام آشپزی در معرض دید مهمانان و سایر اهالی خانه است. اما پیش از این، آشپزخانه بسته که در محیطی مستقل از فضای نشیمن خانه وجود داشت، مُد بود.
بعد از دوران طلایی آشپزخانه‌های باز، حالا علاقه به آشپزخانه محصور افزایش پیدا کرده است. افرادی که زمین بزرگی را برای ساخت خانه در نظر گرفته‌اند ترجیح می‌دهند برای آشپزخانه از طراحی محصور یا بسته استفاده کنند. طراحی آشپزخانه بسته مزایا و معایبی دارد و رقیب اصلی آن هم آشپزخانه باز (اپن) است. در این مقاله به بررسی ویژگی‌های آشپزخانه‌های بسته و مقایسه آن با آشپزخانه‌های باز می‌پردازیم. همراه ما باشید.
سوالات متداول:
طراحی آشپزخانه بسته چه مزایایی دارد؟
1. امنیت و راحتی بیشتر 2. فضای ذخیرهسازی بیشتر 3. طراحی راحتتر کابینت 4. مناسب برای ناهارخوری 5. کاهش آلودگی صوتی در خانه 6. افزایش تعداد اتاقهای خانه 7. آزادی عمل بیشتر در تغییر دکوراسیون
طراحی آشپزخانه بسته چه معایبی دارد؟
1. استفاده ناکارآمد از فضای خانه 2. ایجاد محیط داغ با هوای گرفته 3. فضای کوچک برای غذاخوری 4. رسمی کردن خانه
در طراحی آشپزخانه بسته باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
1. رعایت ارگونومی 2. توجه به جریان رفت و آمد 3. طراحی گوشههای هوشمندانه 4. قفسهبندی یکپارچه 5. آشپزخانه هوشمند 6. توجه به ورودی و خروجی آشپزخانه 7. طراحی فضاهای فرود
آشپزخانه بسته چگونه است؟
در یک تعریف ساده، به آشپزخانه‌ای که با دیوار از سایر بخش‌های خانه جدا شده باشد، آشپزخانه بسته یا آشپزخانه محصور می‌گویند. در طراحی آشپزخانه به شکل بسته علاوه بر دیوار می‌توان از پارتیشن و درب ورودی هم استفاده کرد. این نوع از آشپزخانه‌ها در کنار نشیمن یا ورودی خانه قرار می‌گیرند و به دلیل محصور بودن، قابلیت مخفی کردن لوازم آشپزخانه را دارند.
تاریخچه طراحی آشپزخانه به شکل بسته به چند دهه قبل باز می‌گردد اما در سال‌های گذشته به دلیل کوچکتر شدن خانه‌ها و زمان کمی که خانواده‌ها در کنار هم بودند، آشپزخانه‌ها را به شکل اپن طراحی می‌کنند تا کسانی که در آشپزخانه کار می‌کنند در حین کار بتوانند با سایر اهلی خانه در ارتباط باشند.
مزایای آشپزخانه محصور
در این بخش مزایای آشپزخانه‌های بسته را مرور می‌کنیم که عبارت است از:
- امنیت و راحتی بیشتر: اینکه آشپزخانه به عنوان اتاقی جداگانه در نظر گرفته شود باعث می‌شود که خانم خانه‌دار راحتتر در محیط آن آشپزی کند. برای بسیاری از خانم‌ها آشپزی و انجام کارهای آشپزخانه در حضور دیگران اضطراب‌آور است و به همین دلیل آشپزخانه‌های بسته انتخاب بهتری خواهد بود.
- فضای ذخیرهسازی بیشتر: یکی دیگر از مزایای آشپزخانه‌های بسته ایجاد فضای بیشتر برای ذخیرهسازی و نگهداری از لوازم آشپزخانه است. وقتی یک اتاق جداگانه برای آشپزخانه در نظر می‌گیرید، به راحتی می‌توانید در آن خوردنی‌های مختلف مانند سیب زمینی، برنج یا حبوبات را نگهداری کنید و قطعا قدرت مانور بیشتری برای قرار دادن لوازم برقی مانند یخچال و ماشین لباسشویی خواهید داشت.
- طراحی راحتتر کابینت: یکی از چالش‌هایی که در طراحی آشپزخانه‌ها وجود دارد، انتخاب کابینت مناسب است. طراحی کابینت آشپزخانه محصور به دلیل یکدست بودن فضا کار ساده‌تری است. در انتخاب رنگ و طرح کابینت برای آشپزخانه‌های بسته نیازی نیست به هماهنگی آن با مبلمان یا دکوراسیون اتاق نشیمن هم فکر کنید.
- مناسب برای ناهارخوری: قرار دادن میز ناهارخوری در آشپزخانه در گذشته بسیار مرسوم بود اما با ورود آشپزخانه‌های باز به معماری شهری، این امکان از بین رفت. از دیگر مزایای آشپزخانه‌های بسته این است که می‌توانید صندلی‌ها و میز ناهارخوری را در آن قرار بدهید و اهل خانه برای صرف وعده‌های غذایی دور آن جمع شوند.
- کاهش آلودگی صوتی در خانه: همه می‌دانیم که شستن ظروف کثیف در سینک صدای زیادی تولید می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های طراحی آشپزخانه به شکل بسته این است که آلودگی صوتی ایجاد شده در آشپزخانه به اتاقهای دیگر خانه انتقال پیدا نمی‌کند.
- افزایش تعداد اتاقهای خانه: در طراحی خانه با آشپزخانه محصور انگار یک اتاق به اتاقهای خانه اضافه شده است. اینطور حس می‌کنید که خانه‌ای بزرگتر دارید.
- آزادی عمل بیشتر در تغییر دکوراسیون: وقتی یک اتاق جداگانه برای آشپزخانه در نظر گرفته شود، طراحی دکوراسیون آن راحتتر خواهد بود. برای چنین فضایی می‌توانید از پرده‌ها، رنگ‌ها و دکوراسیون دلخواه خود استفاده کنید و به دکوراسیون سایر بخش‌های خانه هم کاری نداشته باشید.
معایب آشپزخانه محصور
در کنار مزایای متعدد آشپزخانه‌های بسته، این شکل از طراحی معایبی هم دارد که عبارت است از:
- استفاده ناکارآمد از فضای خانه: اگر از زاویه دید معماران به خانه‌هایی با آشپزخانه محصور نگاه کنیم، استفاده‌ای ناکارآمد از فضا اتفاق افتاده است. به بیان سا‌ده‌تر معماران ترجیح می‌دهند از فضای خانه موثرترین استفاده را ببرند و به همین دلیل اغلب فضاهای بزرگ خانه به نشیمن و اتاق خواب‌ها اختصاص داده می‌شود. طراحی آشپزخانه به شکل بسته به طور غیرمستقیم باعث کوچکتر شدن بخش‌های دیگر خانه می‌شود.
- ایجاد محیط داغ با هوای گرفته: به دلیل بسته بودن محیط آشپزخانه‌هایی که با دیوار محصور شده‌اند، تهویه مناسبی در آنها انجام نمی‌شود. قرار دادن یک هود در آشپزخانه از ایجاد گرما در آن جلوگیری نمی‌کند. از دیگر معایب آشپزخانه‌های بسته این است که اغلب دمای بالایی دارند و به دلیل تهویه نامناسب، هوای نامطبوع زیادی در آن جریان دارد.
- فضای کوچک برای غذاخوری: محل غذا خوردن کجاست؟ در آشپزخانه یا در پذیرایی؟ اگر آشپزخانه‌ای بسته داشته باشید یا باید میز ناهارخوری را در آشپزخانه قرار بدهید یا در بخشی از اتاق پذیرایی که در هر دو صورت فضای کمی برای میل کردن غذا خواهید داشت. اگر مهمان داشته باشید، این فضا کافی نخواهد بود.
- رسمی کردن خانه: به همان اندازه که آشپزخانه‌های باز باعث افزایش حس صمیمیت در خانه می‌شوند، آشپزخانه‌های بسته فضایی رسمی در خانه ایجاد می‌کنند که مهمانان در بخشی جدا از صاحب خانه حضور خواهند داشت. شاید این حس برای خیلی از مهمانان قابل درک نباشد.
نکات مهم در طراحی آشپزخانه‌های بسته
اگر قصد دارید خانه‌ای با آشپزخانه محصور بسازید پس از آشنایی با مزایا و معایب آن لازم است نکات مهمی در طراحی را بدانید. در این بخش برخی از این نکات را بررسی می‌کنیم:
- ارگونومی را در نظر داشته باشید. اگرچه ممکن است مثلث کار (سینک، یخچال و اجاق) در آشپزخانه‌های بسته خیلی مهم نباشد اما به هیچ وجه آن را فراموش نکنید. در چیدمان آشپزخانه بسته سعی کنید سینک، اجاق گاز و یخچال را در یک سطح و نزدیک به هم قرار بدهید تا به راحتی قابل استفاده باشد.
- جریان رفت و آمد را فراموش نکنید. اگرچه در آشپزخانه‌های بسته به اندازه‌ی آشپزخانه باز جریان رفت و آمد محدود نیست اما نباید این موضوع را دست کم بگیرید. حداقل 90 سانتیمتر برای مسیر رفت و آمد افراد در نظر بگیرید. به خاطر داشته باشید مناطقی که ماشین ظرفشویی یا اجاق گاز در آن قرار دارد باید عریض‌تر از سایر بخش‌ها باشد تا وقتی درب آنها باز شد به مشکل بر نخورند.
- گوشه‌هایی هوشمندانه. در طراحی آشپزخانه به شکل بسته، گوشه‌ها فضا را هدر می‌دهند پس تا جایی که می‌توانید گوشه‌ها را به شکل هوشمندانه طراحی کنید. می‌توانید از گوشه‌ها برای قرار دادن کابینت آشپزخانه یا قفسه‌های شیشه‌ای استفاده کنید.
- قفسهبندی یکپارچه. برای اینکه آشپزخانه شما یکدست و هماهنگ به نظر برسد می‌توانید کابینت و قفسه‌هایی برای لوازم برقی در نظر بگیرید. با این کار، هر زمان که به این لوازم نیاز دارید درب کابینت را باز می‌کنید؛ در غیر اینصورت همیشه درب آنها بسته است و نمای ظاهری آشپزخانه را یکدست می‌کند.
- آشپزخانه هوشمند. امروزه تجهیزات الکترونیکی در جهت هوشمند سازی خانه‌ها طراحی می‌شوند. به این منظور می‌توانید لوازم برقی آشپزخانه را از نوع هوشمند انتخاب کنید تا حتی زمانی که در خانه حضور ندارید، تمام لوازم تحت کنترل شما باشند.
- ورودی و خروجی. از آنجایی که آشپزخانه‌های بسته درب ورودی مشخصی دارند، بنابراین ایمنی افرادی که به آن وارد می‌شوند را باید در نظر بگیرید. درب ورودی آشپزخانه نباید با درب باز و داغ اجاق گاز یا یخچال مسدود شود. همچنین اگر آشپزخانه شما درب خروجی به سمت بالکن یا انباری دارد باید یک مسیر جداگانه هم برای آن طراحی شود تا ترددهای غیرضروری در آشپزخانه کاهش پیدا کند.
- فضاهای فرود. قرار دادن یک قابلمه داغ و شعله‌ور روی پارکت یا فرش آشپزخانه واقعا خطرناک است. در طراحی آشپزخانه بسته باید فضاهایی برای زمین گذاشتن اجسام داغ در نظر بگیرید. در کنار فر، سینک یا یخچال بهترین مکان برای این کار است.
دکوراسیون آشپزخانه بسته مدرن
طراحی دکوراسیون آشپزخانه‌های بسته کاری دشوار و در عین حال جذاب است چون باید همه‌چیز را مستقل از سایر بخش‌های خانه انتخاب کنید. در طراحی دکوراسیون آشپزخانه بسته به موارد زیر توجه داشته باشید:
- رنگ دیوار: یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در دکوراسیون آشپزخانه محصور، رنگ دیوار در آن است. به دلیل بسته‌بودن فضای آشپزخانه پیشنهاد می‌شود از رنگ‌های روشن برای دیوار استفاده کنید تا فضای اتاق را گرفته نکند. رنگ‌های سفید، کرم و طوسی بهترین انتخاب‌ها برای چنین فضایی هستند.
- کابینت: در انتخاب کابینت برای آشپزخانه‌های بسته دست شما به شدت باز است. دیگر نیازی نیست نگران هماهنگ بودن کابینت با مبلمان یا دیوار اتاق پذیرایی باشید. بهترین جنس کابینت برای آشپزخانه‌های بسته، کابینت های‌گلاس یا کابینت MDF است که در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد. توجه داشته باشید که رنگ کابینت باید با رنگ دیوار هماهنگ باشد.
- لوازم برقی: با توجه به ابعاد آشپزخانه، رنگ دیوار و کابینت‌ها، می‌توانید لوازم برقی متنوعی خریداری کنید. به عنوان مثال لوازم برقی نقره‌ای مانند یخچال، ماشین لباسشویی و مایکروویو را می‌توانید با دیوار و کابینت‌ها هماهنگ کنید. محل قرار گرفتن این لوازم هم بسیار اهمیت دارد چون درب آنها نباید مانع از رفت و آمد شود.
- شیرآلات: یکی از دیگر از نکات مهم در انتخاب دکوراسیون آشپزخانه‌های بسته، شیرآلات آن است. به دلیل مخفی بودن آشپزخانه از دید سایر اهالی خانه شما می‌توانید از شیرآلات سنتی‌تر هم استفاده کنید یا اینکه شیرآلات مدرن در آشپزخانه قرار بدهید.
- پرده: بیشتر آشپزخانه‌های بسته پنجره هم دارند تا نور طبیعی به این بخش از خانه وارد شود. در انتخاب پرده آشپزخانه باید به رنگ و جنس آن توجه ویژه‌ای داشته باشید زیرا در تزیین آشپزخانه تاثیر بسزایی دارند. محیط آشپزخانه از دود و روغن پر شده و به همین دلیل خرید پرده‌های توری سفید رنگ برای این بخش از خانه اصلا مناسب نیست.
- درب ورودی: می‌توانید از درب‌های چوبی یا درب‌های آلومینیومی برای آشپزخانه استفاده کنید. درب چوبی در برابر صدا هم عایق است ولی درب‌های آلومینیومی اینطور نیستند ولی وزن کمتری دارند. با توجه به نیاز خود می‌توانید برای درب آشپزخانه پنجره‌ی کوچکی هم در نظر بگیرید.
- میز ناهارخوری: قرار دادن میز ناهارخوری در آشپزخانه فضای زیادی را اشغال می‌کند بنابراین فقط در آشپزخانه‌هایی که ابعاد بزرگی دارند پیشنهاد می‌شود. علاوه بر این، محل قرار گیری صندلی باید به گونه‌ای باشد که برای نشستن پشت میز محدودیتی وجود نداشته باشد.
آشپزخانه اپن یا بسته؛ کدام بهتر است؟
بعد از معرفی ویژگی‌های آشپزخانه‌های بسته سوال اصلی مطرح می‌شود؛ آشپزخانه اپن یا بسته؟ کدامیک بهتر است؟ در پاسخ به این سوال خیلی صریح باید گفت که هیچ پاسخ درستی وجود ندارد. افراد با در نظر گرفتن پارامتر هایی مانند ابعاد ساختمان، بودجه‌ای که دارند و انتظارات خود از یک آشپزخانه، یکی از این دو مدل آشپزخانه را انتخاب می‌کنند.
افرادی که زیربنای خانه آنها بزرگ است و بودجه‌ی مناسبی هم دارند بیشتر ترجیح می‌دهند آشپزخانه‌ای بسته داشته باشند. البته همین افراد ممکن است به دلیل انتظاری که از آشپزخانه دارند، آشپزخانه اپن را ترجیح بدهند تا جو صمیمی در محیط خانه به وجود بیاید.اما در یک نگاه کلی، طراحی آشپزخانه اپن (باز) برای خانه‌های کوچک نه یک انتخاب بلکه یک اجبار محیطی است و نمی‌توان فضایی جداگانه برای آشپزخانه در نظر گرفت.
جمع بندی
به عنوان جمع‌بندی باید گفت آشپزخانه بسته مخصوص خانه‌هایی‌ست که زیربنای زیادی دارند و اهالی خانه ترجیح می‌دهند در محیطی مستقل از اتاقهای دیگر به کارهایی نظیر پخت و پز بپردازند. آشپزخانه‌های به شکل بسته مزایای متعددی نظیر امنیت بیشتر، طراحی دکوراسیون راحتتر و کاهش آلودگی صوتی دارند. گرچه این شکل از آشپزخانه فضای بیشتری از نقشه را اشغال می‌کند اما مورد پسند افراد زیادی است. نظر شما درباره آشپزخانه محصور چیست؟ نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها بنویسید.